W 2024 roku 4780 osób podjęło decyzję o wykreśleniu się z rejestrów chrzcielnych belgijskiego Kościoła katolickiego. Dane te, opublikowane w poniedziałek, odzwierciedlają istotne przemiany w relacjach między wiernymi a instytucją kościelną oraz wpisują się w szersze tendencje sekularyzacyjne w społeczeństwie belgijskim.
Rzecznik Belgijskiej Konferencji Biskupów, Geert De Kerpel, wyjaśnia, że procedura nie wymaga podawania powodów, ale część osób decyduje się ujawnić swoje motywacje. Dzięki temu możliwa jest wstępna kategoryzacja wniosków i identyfikacja dominujących tendencji społecznych.
Analiza motywacji społecznych
Pierwsza grupa osób to ci, którzy stopniowo oddalali się od Kościoła lub nigdy nie zbudowali silniejszej więzi religijnej. Wykreślenie z rejestrów chrzcielnych traktują jako formalne potwierdzenie zerwania więzi duchowej i administracyjne zakończenie relacji z instytucją.
Druga grupa to osoby reagujące na skandale w Kościele i kontrowersyjne wypowiedzi hierarchów. Zdaniem De KERPela, łączy je poczucie głębokiego rozczarowania lub krzywdy, które prowadzi do radykalnego gestu zerwania więzi poprzez formalne usunięcie z dokumentacji chrzcielnej.
Kontekst historyczny i społeczny
Wartość tegorocznych danych jest szczególnie widoczna w zestawieniu z 2023 rokiem, gdy liczba wniosków wyniosła aż 14 251. Tak wysoki wynik miał bezpośredni związek z emisją dokumentalnego serialu „Godvergeten” na antenie Canvas, który ujawnił przypadki wykorzystywania seksualnego w Kościele.
Choć fala emocjonalnych reakcji w 2023 roku była wyjątkowa, jej echo widoczne było również w roku 2024, choć w znacznie mniejszej skali. Spadek z ponad 14 tysięcy do niecałych 5 tysięcy przypadków sugeruje wygaśnięcie bezpośredniej reakcji na skandale, a jednocześnie stabilizację zjawiska na poziomie odzwierciedlającym trwałe zmiany społeczne.
Implikacje instytucjonalne
Statystyki te wpisują się w długofalowy proces transformacji religijnej w Belgii. Stopniowe odchodzenie od tradycyjnych struktur Kościoła wskazuje na erozję jego społecznego znaczenia i kulturowego zakorzenienia.
Belgijska Konferencja Biskupów uznaje te dane za poważne wyzwanie. Wskazują one na konieczność refleksji nad przyszłością instytucji, odbudową zaufania społecznego oraz dostosowaniem działań duszpasterskich do oczekiwań współczesnego społeczeństwa. Zjawisko to podkreśla również potrzebę transparentnego rozliczenia się z błędów przeszłości.