Minister edukacji Wspólnoty Francuskiej Valérie Glatigny przygotowuje projekt dekretu, który znacząco poszerzy zakres obowiązującej neutralności w szkolnictwie. Propozycje wykraczają poza ustalenia umowy koalicyjnej i przewidują zakaz noszenia symboli przekonań zarówno przez nauczycieli, jak i uczniów.
W wywiadzie Glatigny potwierdziła, że pracuje nad projektem dekretu dotyczącym neutralności, który był już przedmiotem wstępnych rozmów z partią Les Engagés podczas wakacji letnich. Negocjacje będą kontynuowane, ponieważ strony nie osiągnęły jeszcze porozumienia.
Wzmocnienie pozycji nauczycieli
Projekt dekretu zakłada kilka istotnych zmian w systemie edukacyjnym. Dokument przypomina, że pojęcie neutralności jest już zapisane w Kodeksie Szkolnictwa, zobowiązując władze oświatowe do tworzenia warunków sprzyjających swobodnemu rozwojowi tożsamości uczniów. Minister proponuje jednocześnie usunięcie przepisu nakładającego na nauczycieli obowiązek prowadzenia zajęć w sposób nieurazający opinii czy wrażliwości młodzieży.
Według Glatigny obecne rozwiązania prowadzą do zjawiska autocenzury wśród pedagogów. Ministerstwo odnotowało przypadki kwestionowania przez uczniów podstawowych treści programowych, takich jak teoria ewolucji, równość płci czy prawa osób LGBTQIA+. Nowe przepisy mają umożliwić nauczycielom prowadzenie lekcji w sposób obiektywny, wolny od presji i zewnętrznych nacisków.
Neutralność wizualna dla wszystkich
Najwięcej kontrowersji budzi część projektu odnosząca się do tak zwanej neutralności wizualnej. Glatigny podkreśla, że zakaz obejmie wszystkie symbole przekonań, a nie tylko religijnych. Jako przykład podała koszulkę z logo partii politycznej MR, co pokazuje szeroki zakres planowanych ograniczeń.
Nowością w stosunku do zapisów umowy koalicyjnej jest rozszerzenie zakazu również na uczniów. Minister argumentuje to koniecznością stworzenia neutralnego środowiska edukacyjnego, w którym młodzież nie będzie podlegać jakimkolwiek formom nacisku.
Wyjątki konstytucyjne
Projekt nie obejmie wszystkich placówek w jednakowym stopniu. Szkoły prywatne o charakterze wyznaniowym pozostaną poza zakresem nowych regulacji, zgodnie z artykułem 24 Konstytucji gwarantującym prawo do nauczania konfesyjnego. Wyjątkiem będą również nauczyciele religii pracujący w szkołach publicznych oraz prywatnych niewyznaniowych.
Propozycje Glatigny wpisują się w szerszą debatę o obecności symboli religijnych w przestrzeni publicznej. Projekt dekretu prawdopodobnie wywoła duże kontrowersje społeczne, zwłaszcza w kontekście różnorodności kulturowej i religijnej współczesnej Belgii. Ostateczny kształt regulacji zależeć będzie od wyniku dalszych rozmów koalicyjnych oraz ewentualnych konsultacji społecznych.
