W prowincji Luksemburg dwadzieścia jeden z czterdziestu trzech gmin wciąż samodzielnie zarządza swoją siecią dystrybucji wody, opierając się głównie na papierowych planach oraz wiedzy doświadczonych pracowników, tzw. fontainierów. Choć ten model działał przez dekady, obecne wyzwania infrastrukturalne i wymogi prawne sprawiają, że staje się on niewystarczający.
Nowe wymogi prawne i technologiczne
Philippe Walhain, doradca sektorowy w międzygminnej spółce Idélux, przypomina, że walońska legislacja – w tym dekret wykonawczy – nakłada na zarządców rurociągów obowiązek ich dokładnego kartografowania. Europejskie dyrektywy idą krok dalej, wymagając optymalizacji zarządzania siecią i wprowadzenia systemów monitorowania strat wody. Według ekspertów, kontrola przecieków stanie się wkrótce obowiązkowym standardem narzuconym przez Unię Europejską, dlatego już teraz potrzebne są nowoczesne narzędzia technologiczne.
Rosnąca liczba mieszkańców oraz coraz częstsze okresy suszy dodatkowo zwiększają presję na efektywne gospodarowanie zasobami wodnymi. Coraz więcej gmin postrzega cyfryzację infrastruktury jako inwestycję w bezpieczeństwo i stabilność dostaw wody na lata.
Cyfryzacja w praktyce – przykład Saint-Léger
Gmina Saint-Léger, zarządzająca 33 km rurociągów i 1500 przyłączami, zdecydowała się na pełną inwentaryzację i cyfryzację swojej sieci we współpracy z Idélux. Julien Brancaleoni, odpowiedzialny za służby techniczne, podkreśla, że cyfrowe plany dostępne na urządzeniach mobilnych znacząco skrócą czas reakcji na awarie i ułatwią codzienną pracę ekip technicznych.
Nowy system pozwoli również na gromadzenie pełnej historii interwencji, co usprawni planowanie remontów i wymian infrastruktury. To przejście z modelu reaktywnego na proaktywny – opartego na analizie danych i prognozowaniu potrzeb konserwacyjnych.
Koszty i harmonogram
Idélux szacuje, że średni koszt kartografowania i cyfryzacji sieci wodociągowej w jednej gminie wynosi ok. 50 tys. euro. Choć to spora kwota dla lokalnych budżetów, traktowana jest jako konieczna inwestycja w długoterminową efektywność i zgodność z przepisami.
Cztery gminy w prowincji Luksemburg zakończyły już proces digitalizacji, a około dziesięciu kolejnych jest w trakcie realizacji projektu. Walońskie przepisy przewidują, że do 2028 roku wszystkie gminy muszą posiadać kompletny cyfrowy kataster swojej sieci wodociągowej.
Cyfrowa modernizacja sieci w prowincji Luksemburg wpisuje się w szerszy trend unowocześniania infrastruktury komunalnej, w którym tradycyjne metody ustępują miejsca rozwiązaniom opartym na technologiach informacyjnych i analizie danych. Mimo wysokich kosztów początkowych, inwestycja ta ma kluczowe znaczenie dla przyszłej niezawodności i efektywności systemów wodociągowych.