Minister finansów Jan Jambon (N-VA) podpisał nowe rozporządzenie mające na celu doprecyzowanie zasad korzystania z ulg podatkowych przysługujących firmom zatrudniającym pracowników w systemie zmianowym lub nocnym. Nowe przepisy mają rozwiązać problemy interpretacyjne, które przez lata ograniczały dostępność tego mechanizmu wsparcia dla belgijskich przedsiębiorstw.
System ulg dla pracy zmianowej funkcjonuje od kilku lat jako forma wsparcia dla firm o wysokiej intensywności zatrudnienia, w których wynagrodzenia stanowią znaczną część kosztów operacyjnych. Ulga pozwala pracodawcom zatrzymać część składek od wynagrodzeń brutto pracowników, które w standardowych warunkach zostałyby przekazane do budżetu państwa. Obecnie z mechanizmu korzysta około 19 tysięcy firm, które oszczędzają średnio 100 tysięcy euro rocznie.
Problemy z interpretacją przepisów pojawiły się w 2024 roku po wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który zakwestionował obowiązujące warunki przyznawania ulg. W pierwotnym brzmieniu ustawa zakładała, że wszystkie zmiany – poranna, popołudniowa i nocna – muszą być równomiernie obsadzone i wiązać się z identycznym zakresem obowiązków. Dotychczas administracja skarbowa interpretowała te przepisy z pewną elastycznością, jednak Trybunał przyjął znacznie bardziej restrykcyjne stanowisko.
– W praktyce niemal żadna firma nie mogła już spełnić nowych kryteriów – komentuje Robbe Reyns, ekspert podatkowy z Federacji Przedsiębiorstw Belgii (FEB). – Interpretacja Trybunału praktycznie wyeliminowała możliwość korzystania z tego instrumentu wsparcia.
Poprzedni rząd próbował załagodzić sytuację, wprowadzając rozwiązania przejściowe, zgodnie z którymi wystarczające miało być wykonywanie podobnej pracy w ramach różnych zmian. Jednak ten kompromis nadal rodził wiele niejasności i nie rozwiązywał kluczowych problemów firm.
Nowe rozporządzenie ministra Jambona powstało w porozumieniu z przedstawicielami świata biznesu, w tym organizacjami Agoria, Essenscia, Fedustria, Federgon oraz Unią Sekretariatów Społecznych. Celem było stworzenie rozwiązań praktycznych i możliwych do zastosowania w rzeczywistości gospodarczej.
Eksperci przyznają, że choć nowe przepisy wciąż wymagają dalszych doprecyzowań – zwłaszcza w kwestiach technicznych – to jednak stanowią istotny krok naprzód i pozwalają wielu przedsiębiorstwom na ponowne skorzystanie z systemu ulg.
Zgodnie z zapisami umowy rządowej, docelowo ma powstać pełna, trwała wersja przepisów, która najprawdopodobniej będzie oparta na aktualnym modelu, ale wymaga dalszych prac legislacyjnych. To pokazuje, że rząd dostrzega strategiczne znaczenie wsparcia dla firm funkcjonujących w systemie wielozmianowym.
Równolegle wprowadzono zmiany w zakresie przepisów dotyczących pracy nocnej i niedzielnej. Zgodnie z nowymi regulacjami, dla nowo zatrudnionych w sektorach e-commerce i logistyki, okres uznawany za nocny skrócono do przedziału między północą a piątą rano – zamiast dotychczasowej definicji obejmującej godziny od 20:00 do 6:00. Ma to na celu obniżenie kosztów pracy poprzez ograniczenie obowiązku wypłacania dodatków za pracę w porze nocnej.
Całość reform wpisuje się w szerszą strategię rządu, która ma zwiększyć konkurencyjność belgijskiej gospodarki. Kluczowym elementem tej strategii jest zapewnienie większej elastyczności rynku pracy oraz stworzenie przewidywalnego systemu ulg podatkowych dla branż, w których koszty zatrudnienia są szczególnie wysokie.
Ostateczny sukces wprowadzonego pakietu zależeć będzie od jakości jego wdrożenia oraz od spójnej interpretacji przepisów przez administrację skarbową.
