Nowy rząd federalny pod przewodnictwem Barta De Wevera przygotowuje gruntowną reformę systemu emerytalnego. Głównym celem jest ujednolicenie zasad przechodzenia na emeryturę dla wszystkich kategorii zawodowych, ze szczególnym uwzględnieniem funkcjonariuszy publicznych. Mimo to projekt przewiduje istotne wyjątki – część grup zawodowych zachowa uprzywilejowane warunki.
Jak donoszą dzienniki L’Echo i De Tijd, rządowe ustalenia w ramach tzw. porozumienia letniego zakładają stopniowe znoszenie dotychczasowych korzystnych zasad, które pozwalały urzędnikom państwowym przechodzić na emeryturę wcześniej niż pracownikom sektora prywatnego. Kluczowym elementem zmian jest rezygnacja z możliwości mnożenia lat pracy przez współczynnik 1,05 oraz zniesienie opcji przejścia na emeryturę po 40 latach służby (w porównaniu do 42 lat w sektorze prywatnym).
Zawody o „szczególnym charakterze” z zachowanymi przywilejami
Reforma nie obejmie jednak wszystkich w równym stopniu. Utrzymanie korzystniejszych warunków przewidziano dla zawodów uznanych za „służby aktywne”, m.in. dla:
- nauczycieli (z wyłączeniem kadry akademickiej),
- policjantów,
- strażaków,
- pilotów,
- kontrolerów ruchu lotniczego.
W ich przypadku współczynnik 1,05 nie zostanie całkowicie zlikwidowany, lecz stopniowo zmniejszony – począwszy od 2027 roku będzie obniżany co roku o 0,005, aż osiągnie wartość 1,025 w 2032 roku. Taka korekta umożliwi przejście na emeryturę po 41 latach pracy, zamiast po 42, jak w sektorze prywatnym.
Dodatkowy, odrębny mechanizm przewidziano dla żołnierzy zawodowych. Dzięki tzw. „bonusowi czasowemu” będą oni mogli – pod określonymi warunkami – doliczyć do stażu pracy dodatkowe lata, co pozwoli im na wcześniejsze zakończenie kariery zawodowej.
Dlaczego rząd decyduje się na reformę?
Zmiany mają charakter systemowy i wynikają z potrzeby dostosowania belgijskiego modelu emerytalnego do realiów demograficznych – przede wszystkim starzejącego się społeczeństwa – oraz konieczności zapewnienia długoterminowej równowagi finansowej systemu zabezpieczenia społecznego.
Równocześnie władze starają się zachować społeczną sprawiedliwość i uznać szczególne warunki pracy w niektórych sektorach publicznych. Reforma jest zaprojektowana tak, by nie wywołać szoku społecznego – zmiany będą wprowadzane stopniowo, co ma dać pracownikom czas na dostosowanie się do nowych zasad.
Projekt stanowi część szerszej strategii modernizacji belgijskiego systemu socjalnego, której celem jest połączenie efektywności ekonomicznej z ochroną najbardziej obciążonych grup zawodowych.