Rząd waloński oraz Wspólnota Niemieckojęzyczna osiągnęły w tym tygodniu porozumienie dotyczące transferu kompetencji administracyjnych, które stanowi element szerszej strategii likwidacji prowincji do 2030 roku. Ta inicjatywa wpisuje się w program reform strukturalnych nowej większości walońskiej, wymagający obecnie szczegółowych przygotowań implementacyjnych.
Mechanizm reorganizacji kompetencji
Wspólnota Niemieckojęzyczna przejmie kompetencje obecnie sprawowane na jej terytorium przez Prowincję Liège. Oliver Paasch, „Premier” Wspólnoty Niemieckojęzycznej, wyjaśnia strategię tej transformacji administracyjnej. „Dążymy do odzyskania kompetencji prowincjonalnych w sposób kompleksowy. Ambicją Wspólnoty Niemieckojęzycznej jest przekształcenie się w terytorium bez struktury prowincjonalnej. W tym celu przekażemy różne kompetencje prowincjonalne parlamentowi, który będzie pełnić funkcję swoistej rady prowincjonalnej, oraz rządowi, który przejmie rolę kolegium prowincjonalnego.”
Ta reorganizacja oznacza fundamentalną zmianę w architekturze administracyjnej regionu, gdzie tradycyjne struktury prowincjonalne zostaną zastąpione przez rozwiązania dostosowane do specyfiki językowej i kulturowej Wspólnoty Niemieckojęzycznej. Proces ten wymaga precyzyjnej redystrybucji funkcji administracyjnych przy zachowaniu ciągłości świadczenia usług publicznych dla mieszkańców regionu.
Kontekst reformy prowincjonalnej w Walonii
Adrien Dolimont, „Premier” Walonii, potwierdza szerszy zakres planowanych przekształceń strukturalnych. „Transfer dotyczy przeniesienia wszystkich kompetencji prowincjonalnych na inne poziomy władzy, i to nie tylko w przypadku Prowincji Liège, ale wszystkich prowincji walońskich. Nie chcemy już wyborów prowincjonalnych w 2030 roku. Należy zatem przemyśleć, kto będzie sprawować jakie kompetencje i w jakim momencie. Wszystkie kompetencje obecnie wykonywane przez Prowincję Liège, które mają związek z terytorium Wspólnoty Niemieckojęzycznej, muszą zostać przeprojektowane.”
Liberalny polityk wyraża nadzieję na pomyślne przejście przez proces legislacyjny, jednocześnie przyznając złożoność procedur prawnych. Likwidacja prowincji stanowi precedensową reformę w belgijskim systemie federalnym, wymagającą koordynacji między różnymi poziomami władzy oraz uwzględnienia konstytucyjnych ograniczeń dotyczących podziału kompetencji.
Wyzwania legislacyjne i implementacyjne
Realizacja tej ambitnej reformy napotyka znaczące przeszkody na poziomie legislacyjnym. Walonia znajduje się dopiero na początku skomplikowanego procesu, który wymaga modyfikacji podstawowych aktów prawnych regulujących funkcjonowanie administracji regionalnej. Konieczna będzie rewizja statutów prawnych, redefinicja kompetencji oraz zapewnienie mechanizmów finansowania nowych struktur administracyjnych.
Harmonogram przewidujący eliminację wyborów prowincjonalnych do 2030 roku nakłada dodatkową presję czasową na reformatorów. Proces legislacyjny musi uwzględniać konsultacje z zainteresowanymi stronami, zgodność z prawem konstytucyjnym oraz zapewnienie sprawnego przejścia administracyjnego bez zakłóceń w świadczeniu usług publicznych.
Transformacja Wspólnoty Niemieckojęzycznej w kierunku autonomii administracyjnej może również służyć jako model dla innych regionów o specyfice językowej lub kulturowej w Belgii. Sukces tej inicjatywy może wpłynąć na przyszłe debaty dotyczące reorganizacji struktury federalnej kraju oraz zwiększenia autonomii regionalnej w ramach istniejącego systemu konstytucyjnego.
