Komisja finansów i budżetu Izby Reprezentantów przyjęła w środę budżet federalny na rok 2025, który ma wejść w życie 1 lipca po wygaśnięciu mechanizmu tymczasowych dwunastych obowiązującego od początku roku. Dokument został zatwierdzony głosami większości przeciwko opozycji, a debata plenarna zaplanowana została na 18 i 19 czerwca.
Minister finansów Vincent Van Peteghem określił tegoroczny budżet jako „przejściowy”, podkreślając że rząd nie będzie w stanie rozpocząć redukcji deficytu w 2025 roku. Część decyzji wynikających z porozumienia wielkanocnego zacznie obowiązywać dopiero od 2026 roku, co determinuje charakter obecnych rozwiązań fiskalnych.
Struktura deficytu i prognozy zadłużenia
Deficyt budżetowy w 2024 roku osiągnął poziom 2,8 procent produktu krajowego brutto. W przypadku jednostki pierwszej, obejmującej władze federalne i zabezpieczenie społeczne, wskaźnik ten wzrośnie w bieżącym roku do 4 procent PKB, co odpowiada kwocie 25,5 miliarda euro przy nominalnym wzroście wydatków o 3,6 procent.
Przedstawione dane uwzględniają dodatkowe wydatki obronne wynikające z porozumienia wielkanocnego, które zgodnie z regulacjami europejskimi mogą być utrzymywane poza rachunkiem budżetowym. Po wyłączeniu tych kosztów deficyt budżetowy wynosi 3,6 procent PKB, czyli 22,7 miliarda euro. Poziom zadłużenia publicznego ma wzrosnąć w 2025 roku o 1,5 punktu procentowego PKB, osiągając 84,2 procent produktu krajowego brutto.
Średnioterminowa strategia konsolidacji
Rząd federalny przewiduje w latach 2026-2027 ograniczenie nominalnego wzrostu wydatków do 2,5 procent, z dalszą redukcją do 2,1 procent w okresie 2028-2029. Ta strategia ma na celu stopniowe przywrócenie równowagi fiskalnej w ramach wieloletniego planu sanacji finansów publicznych.
Komisja Europejska zaaprobowała pod koniec maja wieloletni plan budżetowy Belgii, przyznając krajowi siedmioletni okres na uporządkowanie finansów publicznych. Restrykcyjna kontrola wzrostu wydatków ma umożliwić sprowadzenie deficytu poniżej progu 3 procent PKB do 2029 roku, zgodnie z kryteriami stabilności fiskalnej Unii Europejskiej.
Zastrzeżenia instytucji kontrolnych
Trybunał Obrachunkowy wyraził jednak ostrożność wobec założeń rządowych, ostrzegając przed potencjalnym przecenianiem efektów zwrotnych reform wprowadzanych przez koalicję Arizona. Instytucja zwróciła uwagę na ryzyko zbyt optymistycznej oceny wpływu poszczególnych działań na poprawę sytuacji budżetowej.
Proces zatwierdzania budżetu odbywa się w kontekście szerszych debat politycznych dotyczących kierunków polityki fiskalnej i gospodarczej. Opozycja krytykuje niektóre aspekty budżetu, zarzucając rządowi realizację ukrytych agend politycznych kosztem interesu publicznego, podczas gdy większość bronii przyjętych rozwiązań jako racjonalnych w obecnych uwarunkowaniach gospodarczych.
Ostateczne zatwierdzenie budżetu przez parlament będzie wymagało przejścia przez debatę plenarną, gdzie poszczególne frakcje będą mogły przedstawić swoje stanowiska wobec przyjętej strategii fiskalnej. Implementacja budżetu na drugą połowę roku będzie pierwszym testem zdolności rządu do realizacji zapowiadanych reform i osiągnięcia założonych celów makroekonomicznych.
