Federalna komisja etyki została powiadomiona o sprawie dotyczącej konferencji wygłoszonej w poniedziałek w Brugii przez szefa gabinetu Jana Jambona. Kontrowersja dotyczy informacji i komentarzy odnoszących się do programu rządu, które zostały przedstawione podczas płatnego wydarzenia.
Wesley De Visscher, szef gabinetu ministra finansów Jana Jambona z partii N-VA, wygłosił prezentację przed audytorium na kampusie prywatnej szkoły SBM w Brugii. Uczestnictwo w tym wydarzeniu kosztowało 160 euro od osoby, a podczas dwugodzinnej konferencji zostały ujawnione niepublikowane wcześniej informacje dotyczące ustawy programowej, która nie została jeszcze przegłosowana przez parlament.
Służby analityczne partii PTB dokonały szczegółowej analizy pełnego nagrania audio z konferencji, wyodrębniając fragmenty o istotnym znaczeniu politycznym. Uwaga skupiła się szczególnie na kwestiach podatkowych, w tym na planowanym podatku od zysków kapitałowych oraz możliwych zwolnieniach, z jakich będą mogli skorzystać zainteresowani.
Szczegóły dotyczące podatku od zysków kapitałowych
Podczas prezentacji De Visscher przedstawił mechanizmy działania przyszłego systemu zwolnień podatkowych. Wyjaśnił możliwość rozłożenia w czasie korzystania ze zwolnień, ilustrując to przykładem: „Wyobraźcie sobie, że w tym roku zażądam tylko 5000 euro zwolnienia, w przyszłym roku będę mógł zażądać 15000 euro”.
Szef gabinetu odniósł się również do zwolnień związanych z procentowym udziałem w spółce objętej podatkiem od zysków kapitałowych. W kontekście koncepcji „udziałów znaczących”, przewidzianych w tekstach rządowych jako udział wynoszący co najmniej 20 procent w akcjonariacie spółki, wyjaśnił: „Jeśli dwie siostry mają po 15 procent, razem to daje ponad 20 procent… Obie mają więc prawo do zwolnienia”.
Odnosząc się do aspektów budżetowych planowanego podatku, De Visscher stwierdził: „Jesteśmy świadomi, że w pierwszych latach nie przyniesie to żadnych dochodów”.
Kwestie podatkowe i decyzje koalicyjne
W zakresie polityki podatkowej szef gabinetu ujawnił informację o planowanym podwyższeniu kwoty wolnej od podatku: „Kwota wolna od podatku wzrośnie, będzie wyższa niż 13700 euro, to ekskluzywna informacja, którą wam przekazuję”. Jednocześnie skomentował tę decyzję krytycznie: „Doskonale wiem, że to nie jest idealne rozwiązanie. Trzeba by działać na stawki podatkowe. Wykonałem setki symulacji, rezultaty uzyskuje się tylko działając na stawki. Wszystko inne to bzdura. Kwota wolna od podatku też”.
De Visscher wyjaśnił polityczne uwarunkowania tej decyzji, wskazując na jeden z partii koalicji: „Ale jeden z partii przy stole jest obsesyjnie nastawiony do tej kwoty. Nie chce odpuścić tej sprawy”.
Wpływ na zasiłki dla bezrobotnych
W kwestii zasiłków dla bezrobotnych, na co zwróciły uwagę również partie Open VLD i Groen, żałując że minister nie podzielił się tymi informacjami z parlamentem, szef gabinetu potwierdził istotne zmiany. Stwierdził, że obniżka podatku dochodowego nie będzie już w przyszłości stosowana do zasiłków, precyzując finansowy wpływ tej decyzji: „Zasiłki dla bezrobotnych nagle zmniejszą się o 200 euro miesięcznie… Myślę, że nikt się tego nie spodziewał. To ogromna kwota, 200 euro mniej miesięcznie”.
Niepewność wokół podatku cyfrowego
Odnosząc się do podatku cyfrowego przewidzianego w porozumieniu rządowym, De Visscher przyznał, że pozostaje on bardzo hipotetyczny: „Co tydzień zadają nam pytanie: 'Na jakim to jest etapie? Co zrobicie, gdy Trump wam zagrozić, czy zrobicie to mimo wszystko?’ Nie wiemy. Decyzję w tej sprawie powinniśmy podjąć dopiero w 2027 roku. Myślę, że wszyscy wiedzą, jak nieprzewidywalny stał się świat. Zobaczymy”.
Reakcje polityczne i procedury etyczne
Jan Jambon bronił swojego szefa gabinetu podczas wtorkowego posiedzenia komisji, jednak kontrowersja nie została zakończona. Federalna komisja etyki, przewodniczona przez Françoise Tulkens i składająca się z byłych członków parlamentu oraz byłych sędziów, została powiadomiona z inicjatywy Stefaana Van Hecke z Ecolo-Groen wraz z innymi partiami opozycyjnymi.
Podczas środowego posiedzenia plenarnego deputowani jednogłośnie zagłosowali za skierowaniem sprawy do komisji etyki. Większość parlamentarna poparła tę decyzję w imię „przejrzystości”, z wyjątkiem jednego głosu – Georges-Louis Bouchez określił to jako „show”.
Komisja wydawaała się po zapoznaniu się z wypowiedziami szefa gabinetu oraz nagraniem z konferencji. Tymczasem w parlamencie, podczas interpelacji Sofie Merckx z PTB, która stwierdziła: „Pana szef gabinetu udziela więc porad podatkowych szefom przedsiębiorstw, jak unikać podatku od zysków kapitałowych!”, Jan Jambon „przyjął odpowiedzialność”, powtórzył, że utrzymuje zaufanie do swojego szefa gabinetu, stwierdzając: „Nie jestem typem, który porzuca swoich współpracowników”. Zapewnił również, że nie obawia się analizy komisji etyki.
