Rząd zawiesza mechanizmy adaptacji najstarszych i najniższych emerytur
Rząd federalny podjął decyzję o zawieszeniu dwóch kluczowych mechanizmów waloryzacji świadczeń społecznych, co bezpośrednio wpłynie na 1,6 miliona emerytów oraz dziesiątki tysięcy osób pobierających zasiłki z tytułu niezdolności do pracy.
Mechanizm waloryzacji emerytur – geneza systemu
W 2007 roku wprowadzono dekret królewski przewidujący roczną podwyżkę świadczeń emerytalnych o średnio 2% dla świadczeń wypłacanych od co najmniej pięciu lat oraz od co najmniej piętnastu lat. Mechanizm ten miał na celu dostosowanie emerytur ukształtowanych w okresie niższych wynagrodzeń do aktualnego poziomu kosztów życia.
Dwa lata później powstała „koperta dobrobytu” – system rocznego podziału środków budżetowych przeznaczonych na rewaloryzację najniższych emerytur i świadczeń społecznych. Partnerzy społeczni zgodzili się wówczas na wstrzymanie stosowania dekretu z 2007 roku ze względu na dublowanie się mechanizmów.
Podwójne zawieszenie waloryzacji
Koalicja Arizona zdecydowała w umowie rządowej o zawieszeniu koperty dobrobytu na całą kadencję, co reaktywowało dekret z 2007 roku. Obecnie minister Jan Jambon (N-VA) wystąpił do komitetu zarządzającego Federalnej Služby Emerytalnej z wnioskiem o zawieszenie również tego mechanizmu do 2030 roku.
Parametry ekonomiczne decyzji:
- Oszczędności dla budżetu państwa: 383 miliony euro
- Liczba dotkniętych emerytów: 1,6 miliona osób
- Podział środków: 338 milionów euro z systemu pracowniczego, 45 milionów z systemu dla samozatrudnionych
Struktura beneficjentów
Decyzja dotknie dwie kategorie emerytów:
- Milion osób pobierających świadczenia od co najmniej pięciu lat
- 600 tysięcy osób na emeryturze od co najmniej piętnastu lat
Reakcja partnerów społecznych
W komitecie zarządzającym Federalnej Służby Emerytalnej związki zawodowe odrzuciły propozycję, podczas gdy przedstawiciele pracodawców ją poparli. Organizacje związkowe podkreślają, że emerytów dotkną już inne środki oszczędnościowe, i rozważają zaskarżenie ewentualnej decyzji o zawieszeniu dekretu z 2007 roku.
Równoległe ograniczenia dla osób niepełnosprawnych
Komitet zarządzający INAMI otrzymał analogiczny wniosek dotyczący osób długotrwale chorych. Dekret z 3 lipca 1996 roku przewidywał roczną rewaloryzację zasiłków dla osób na rencie z tytułu niezdolności do pracy od co najmniej pięciu lat oraz od co najmniej piętnastu lat.
Rząd zawiesił ten dekret rozporządzeniem królewskim, pomimo negatywnej opinii kas chorych. Skutki tej decyzji obejmują:
- Bieżący rok: 38 905 osób nie otrzyma równowartości indeksacji dochodów
- Cała kadencja: według szacunków związków zawodowych 237 575 osób zostanie dotkniętych tą oszczędnością
Perspektywy prawne
Związki zawodowe przygotowują argumentację prawną w celu zaskarżenia obu decyzji rządowych. Organizacje te kwestionują zgodność takich działań z konstytucyjnymi gwarancjami ochrony socjalnej oraz międzynarodowymi zobowiązaniami Belgii w zakresie zabezpieczenia społecznego.
Kontekst fiskalny
Zawieszenie mechanizmów waloryzacji wpisuje się w szerszą strategię konsolidacji fiskalnej rządu Arizona, mającą na celu redukcję deficytu budżetowego. Decyzje te generują znaczące oszczędności krótkoterminowe, ale mogą prowadzić do systematycznego obniżania realnej wartości świadczeń społecznych w perspektywie średnioterminowej.
Implikacje społeczno-ekonomiczne
Ograniczenie waloryzacji emerytur i zasiłków dla niepełnosprawnych może wpłynąć na poziom życia najbardziej wrażliwych grup społecznych, szczególnie w kontekście inflacji i rosnących kosztów utrzymania. Ekonomiści zwracają uwagę na potencjalne długoterminowe konsekwencje dla spójności społecznej i równowagi międzypokoleniowej.
