Instytucje praw człowieka wzywają rząd federalny do potwierdzenia poparcia dla europejskiego systemu ochrony praw podstawowych
Sześć publicznych instytucji zajmujących się ochroną praw człowieka wystosowało we wtorek apel do rządu federalnego o wyraźne potwierdzenie wsparcia dla Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPCz) oraz Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Inicjatywa stanowi reakcję na kontrowersyjny list otwarty podpisany przez premiera Barta De Wevera.
Kontekst międzynarodowy i zobowiązania Belgii
„W kontekście międzynarodowym, gdzie prawa podstawowe i sprawiedliwość są coraz częściej kwestionowane, kluczowe jest, aby Belgia pozostała wierna swoim zobowiązaniom” – argumentują sygnatariusze apelu.
Organizacje przypominają, że ETPCz nie uniemożliwia państwom podejmowania środków w celu ochrony bezpieczeństwa ludności, ani nie zakazuje wydalania osób obcego pochodzenia skazanych za przestępstwa. Trybunał sprzeciwia się natomiast wydaleniu osoby „do kraju, gdzie mogłaby zostać poddana torturom, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub poważnemu naruszeniu jej praw podstawowych”.
Zasady nienaruszalne w prawie międzynarodowym
Instytucje podkreślają fundamentalną naturę określonych praw: „Prawo do niepoddawania torturom lub nieludzkiemu czy poniżającemu traktowaniu jest nienaruszalne. Jest to prawo przysługujące każdej osobie, nawet jeśli została skazana”.
Struktura organizacji-sygnatariuszy
Apel został podpisany przez następujące instytucje:
- Federalny Instytut Praw Człowieka (IFDH)
- Centralną Radę Nadzoru Penitencjarnego (CCSP)
- Instytut Równości Kobiet i Mężczyzn (IEFH)
- Myria
- Unia
- Służbę Walki z Ubóstwem, Niepewnostью i Wykluczeniem Społecznym
Analiza polityki migracyjnej
Kontrowersja wynika z publikacji listu otwartego podpisanego przez dziewięciu szefów państw i rządów, w tym premiera Barta De Wevera, kwestionującego interpretację Europejskiej Konwencji Praw Człowieka przez ETPCz w zakresie polityki migracyjnej.
Sprzeczność z programem rządowym
„Umowa rządu federalnego potwierdza przywiązanie Belgii do państwa prawnego i poszanowania praw człowieka. Jednak, przyłączając się do tego listu otwartego, belgijski rząd federalny wysyła sygnał sprzeczny ze swoimi zobowiązaniami” – krytykują organizacje.
Równowaga między bezpieczeństwem a prawami podstawowymi
Sygnatariusze przypominają zasadę funkcjonowania państwa prawnego: władze są zobowiązane do gwarantowania bezpieczeństwa osób, jednak muszą to czynić przy poszanowaniu Konstytucji i prawa międzynarodowego, w szczególności Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.
Tendencje systemowe w orzecznictwie
Organizacje alarmują o szerszym kontekście: list otwarty wpisuje się w trend kwestionowania i niewykonywania decyzji sądowych – zarówno krajowych, jak i międzynarodowych, również w Belgii. „Ta tendencja stanowi stopniowe, ale głębokie podważanie państwa prawnego” w kraju.
Wezwanie do spójności politycznej
Instytucje wzywają władze federalne do:
- Wykazania spójności w działaniach
- Wyraźnego potwierdzenia przywiązania do państwa prawnego
- Bezwarunkowej ochrony międzynarodowych mechanizmów gwarantujących prawa podstawowe
Implikacje dla polityki wewnętrznej
Sprawa ma potencjalne konsekwencje dla:
- Polityki migracyjnej i azylowej
- Wykonywania orzeczeń międzynarodowych trybunałów
- Pozycji Belgii w europejskim systemie ochrony praw człowieka
- Wiarygodności międzynarodowej kraju
Perspektywy rozwoju konfliktu
Rozbieżność między zobowiązaniami konstytucyjnymi a stanowiskiem politycznym rządu może prowadzić do:
- Dalszych napięć w relacjach z instytucjami europejskimi
- Debaty parlamentarnej nad polityką zagraniczną
- Presji ze strony organizacji międzynarodowych
Sytuacja ilustruje napięcie między suwerennością narodową w polityce migracyjnej a zobowiązaniami wynikającymi z członkostwa w europejskim systemie ochrony praw człowieka.
