Innowacyjne rozwiązanie cyfrowe, które miało uprościć codzienność osobom z niepełnosprawnościami, staje przed licznymi wyzwaniami związanymi z wdrożeniem. Aplikacja HandyPark, testowana początkowo na terenie Antwerpii, od poniedziałku jest dostępna dla wszystkich kierowców z ograniczoną mobilnością – jednak na razie wyłącznie we Flandrii.
Cyfryzacja tradycyjnego systemu
Posiadacze europejskiej karty parkingowej dla osób z niepełnosprawnościami zwykle umieszczają swój dokument za szybą pojazdu w strefach płatnego parkowania. W przeciwieństwie do standardowej procedury, gdzie kierowcy muszą rejestrować swój numer rejestracyjny za pomocą SMS-a, aplikacji lub parkometru, osoby z niepełnosprawnościami były dotychczas zwolnione z tych wymogów.
Problem pojawił się wraz z wprowadzeniem nowoczesnych systemów kontroli parkowania, szczególnie tzw. „scan cars” – pojazdów wyposażonych w kamery automatycznie weryfikujące opłaty parkingowe. Karty parkingowe dla osób z niepełnosprawnościami nie są powiązane cyfrowo z konkretnymi numerami rejestracyjnymi, co skutkuje licznymi nieuzasadnionymi mandatami.
Ograniczony zasięg i ambitne plany
Aplikacja, opracowana przez antwerpską agencję parkingową we współpracy z Dyrekcją Generalną ds. Osób z Niepełnosprawnościami, organizacją Brulocalis oraz Związkiem Miast i Gmin, ma obecnie ponad 8000 użytkowników i funkcjonuje w siedmiu flamandzkich miejscowościach: Antwerpii, Genk, Kortrijk, Kortemark, Berlare, Temse i Schelle.
Ministerstwo Zabezpieczenia Społecznego potwierdza, że liczba ta wkrótce wzrośnie wraz z dołączeniem gmin brukselskich na początku czerwca oraz miast takich jak Brugia, Gandawa i Ostenda. W sumie 65 gmin, w tym Charleroi i La Louvière w Walonii, wyraziło zainteresowanie projektem.
Krytyczne uwagi ekspertów
Mimo pozytywnych założeń, Krajowa Wyższa Rada Osób z Niepełnosprawnościami (CSNPH) zgłasza istotne zastrzeżenia wobec aplikacji. Głównym problemem jest wykluczenie cyfrowe. Przewodnicząca CSNPH, Gisèle Marlière, podkreśla: „Nie jestem zobowiązana do posiadania własnego samochodu – mogę korzystać z pani pojazdu lub pojazdu mojego sąsiada, posługując się moją kartą parkingową”.
Choć rejestracja w aplikacji jest jednorazowa, użytkownicy muszą aktywować ją przy każdym parkowaniu i wprowadzać numer rejestracyjny, co dla wielu osób z niepełnosprawnościami stanowi barierę. Podobnie kierowcy-wolontariusze i opiekunowie, często osoby starsze, mogą nie być zaznajomieni z obsługą aplikacji.
Propozycje usprawnień
CSNPH proponowała alternatywne rozwiązanie – rejestrację poprzez bezpłatne SMS-y. „Ta opcja została odrzucona ze względu na zbyt wysokie koszty. Przypominam, że karta parkingowa co do zasady zapewniała bezpłatność. SMS nie jest bardzo drogi, ale znaczna część osób z niepełnosprawnościami żyje z niskich dochodów” – argumentuje przewodnicząca.
Ministerstwo Zabezpieczenia Społecznego nie wyklucza jednak wprowadzenia tej funkcjonalności w przyszłości: „Aplikacja posiada wszystko, co niezbędne do oferowania tej usługi. Warunki, na jakich usługa SMS będzie mogła być oferowana, są obecnie analizowane na poziomie politycznym federalnym”.
Kolejnym problemem jest ograniczony zasięg terytorialny aplikacji. Choć zapowiedziano rozszerzenie listy miejscowości, w Belgii istnieje ponad 500 gmin, z których wiele może nie uwzględnić tego rozwiązania, pomimo rosnącej cyfryzacji kontroli parkowania.
Wdrożenie HandyPark odzwierciedla szerszy trend cyfryzacji usług publicznych, lecz jednocześnie uwypukla wyzwania związane z dostępnością technologii dla wszystkich grup społecznych.
