Komisja Europejska zaprezentowała w środę strategiczny plan transformacji Europy w światowego lidera technologii sztucznej inteligencji (AI). Przedstawiona koncepcja opiera się na pięciu fundamentalnych filarach obejmujących rozwój umiejętności cyfrowych, dostęp do wysokiej jakości zbiorów danych oraz zwiększenie potencjału obliczeniowego, przy jednoczesnym dążeniu do stworzenia bardziej przyjaznego środowiska regulacyjnego.
Podczas briefingu prasowego w Brukseli Henna Virkkunen, wiceprzewodnicząca Komisji odpowiedzialna za suwerenność technologiczną, wskazała na istniejący potencjał Unii w obszarze AI. „Nasza strategia będzie wykorzystywać dotychczasowy dorobek europejski”, podkreśliła, powołując się na statystyki wskazujące, że UE dysponuje najwyższą na świecie liczbą naukowców per capita oraz tysięczną rzeszą startupów działających w sektorze AI.
Realizacja ambitnego celu przekształcenia Europy w „kontynent sztucznej inteligencji” wymaga jednak rozbudowy zaawansowanej infrastruktury obliczeniowej i systemów zarządzania danymi. Plan Komisji zakłada utworzenie sieci specjalistycznych centrów rozwojowych AI. Trzynaście takich ośrodków znajduje się już w fazie implementacji wokół europejskich superkomputerów. Ta infrastruktura ma stanowić zaplecze technologiczne dla firm rozpoczynających działalność, sektora przemysłowego oraz środowisk badawczych w procesie tworzenia innowacyjnych modeli i zastosowań.
Wcześniejsze deklaracje Komisji wskazywały na zamiar wsparcia rozwoju tzw. „giga-fabryk AI” – kompleksów wyposażonych w około 100 000 procesorów dedykowanych sztucznej inteligencji, co stanowi czterokrotność możliwości obecnie funkcjonujących instalacji. W środę opublikowano formalne zaproszenie do zgłaszania zainteresowania, adresowane zarówno do rządów państw członkowskich, jak i podmiotów prywatnych. Według szacunków ekspertów, budowa czterech lub pięciu takich centrów w Europie wymaga nakładów finansowych na poziomie 20 miliardów euro.
W najbliższej perspektywie Komisja planuje przedłożyć projekt ustawy o rozwoju chmury obliczeniowej i sztucznej inteligencji (Cloud and AI Development Act). Zasadniczym celem tej regulacji jest przynajmniej trzykrotne zwiększenie wydajności europejskich centrów przetwarzania danych w perspektywie pięciu do siedmiu lat, z preferencyjnym traktowaniem obiektów spełniających rygorystyczne kryteria zrównoważonego rozwoju.
Istotny komponent strategii stanowi również ułatwienie dostępu do masowych zbiorów danych o wysokiej jakości. Komisja postuluje utworzenie wyspecjalizowanych „laboratoriów danych” odpowiedzialnych za ich systematyczne gromadzenie i bezpieczne przechowywanie. Kompleksowy dokument strategiczny w tym zakresie ma zostać zaprezentowany jeszcze w bieżącym roku kalendarzowym.
Plan działania uwzględnia także promocję rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji w środowisku biznesowym, gdzie aktualnie jedynie 13,5% przedsiębiorstw implementuje tę technologię. W obszarze kapitału ludzkiego Komisja deklaruje działania na rzecz ułatwienia międzynarodowej rekrutacji specjalistów o wysokich kwalifikacjach, przy równoczesnym rozwoju dedykowanych programów edukacyjnych dla przyszłych kadr oraz inicjatyw wspierających przekwalifikowanie obecnych pracowników.
Ostatni z filarów strategii, określany jako „uproszczenie regulacyjne”, może sugerować potencjalną rewizję niedawno uchwalonej ustawy o sztucznej inteligencji (AI Act), która wciąż oczekuje na wejście w życie. Komisarz Virkkunen zaznaczyła jednak, że instytucja pozostaje zdeterminowana, by zachować „podejście oparte na analizie ryzyka”, stanowiące fundamentalną zasadę tej legislacji.
