Minister ds. Azylu i Migracji Anneleen Van Bossuyt zapowiedziała w środę podczas prezentacji założeń swojej polityki w Izbie Reprezentantów, że do końca przyszłego roku planuje uruchomić nowe „centrum dublińskie”.
Aktualnie na terenie Belgii funkcjonuje tylko jeden tego typu ośrodek, znajdujący się w Zaventem. Placówka ta została utworzona z inicjatywy poprzedniczki pani Van Bossuyt, Nicole de Moor. Ośrodek pełni funkcję miejsca tymczasowego pobytu dla osób, które złożyły już wniosek o azyl w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej i oczekują na powrót do kraju pochodzenia lub do kraju europejskiego, w którym złożyły pierwszy wniosek azylowy. Centrum w Zaventem może jednocześnie przyjąć 200 osób.
Anneleen Van Bossuyt wyraziła determinację w kwestii otwarcia drugiego ośrodka tego typu. Fedasil, instytucja odpowiedzialna za przyjmowanie osób ubiegających się o azyl, już rozpoczęła poszukiwania odpowiedniej lokalizacji dla nowej placówki.
Czym jest „centrum dublińskie” i procedura dublińska?
„Centra dublińskie” to specjalistyczne ośrodki związane z realizacją tzw. rozporządzenia dublińskiego (Rozporządzenie 604/2013 Parlamentu Europejskiego i Rady z 26 czerwca 2013 r.), które określa procedury i kryteria ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o ochronę międzynarodową.
W Belgii to Urząd ds. Cudzoziemców (Fedasil) weryfikuje, który kraj jest odpowiedzialny za rozpatrzenie danego wniosku o ochronę międzynarodową. Sam fakt złożenia wniosku azylowego w Belgii nie oznacza automatycznie, że to właśnie ten kraj będzie go rozpatrywał. Rozporządzenie dublińskie zostało ratyfikowane przez 31 państw europejskich i ustanawia precyzyjne kryteria określające, które państwo członkowskie jest odpowiedzialne za dany wniosek.
Procedura dublińska rozpoczyna się natychmiast po złożeniu wniosku o ochronę międzynarodową przez obywatela państwa trzeciego w którymkolwiek z państw członkowskich. W Belgii proces ten koordynuje Urząd ds. Cudzoziemców, opierając się na dostępnych informacjach, takich jak dokumenty tożsamości, wyniki analiz odcisków palców, informacje otrzymane od innych państw członkowskich oraz oświadczenia wnioskodawcy.
Jeśli Belgia nie jest krajem odpowiedzialnym za rozpatrzenie wniosku, wydawana jest decyzja o odmowie pobytu wraz z nakazem opuszczenia terytorium. Wnioskodawca musi wówczas skontaktować się z Urzędem ds. Cudzoziemców, aby zorganizować transfer do odpowiedzialnego państwa członkowskiego.
Transfer musi zostać przeprowadzony w ciągu 6 miesięcy od akceptacji wniosku o przejęcie odpowiedzialności przez dane państwo. Termin ten może zostać przedłużony do 12 miesięcy (w przypadku uwięzienia) lub do 18 miesięcy (w przypadku ucieczki zainteresowanego). W sytuacjach, gdy istnieje ryzyko ucieczki wnioskodawcy, może on zostać umieszczony w zamkniętym ośrodku, aby zapewnić skuteczne przeprowadzenie transferu – i właśnie taką rolę pełnią „centra dublińskie”, takie jak istniejący już ośrodek w Zaventem oraz planowany drugi ośrodek.