Ukraińskie władze przedstawiły precyzyjną wizję zagranicznej obecności wojskowej na swoim terytorium po zakończeniu konfliktu zbrojnego. Reprezentanci administracji prezydenta Zełenskiego jednoznacznie odrzucają koncepcję tradycyjnych misji pokojowych na rzecz rozmieszczenia sił zdolnych do prowadzenia działań bojowych.
Priorytet gotowości operacyjnej nad liczebnością kontyngentu
„Nie koncentrujemy się na ilościowym wymiarze sił. Kluczowa jest ich dyspozycyjność do prowadzenia działań zbrojnych, zdolność obronna, właściwe wyposażenie oraz przyjęcie perspektywy, w której Ukraina stanowi integralny komponent europejskiej architektury bezpieczeństwa. Standardowe misje stabilizacyjne nie odpowiadają na rzeczywiste wyzwania” – stwierdził w środowej rozmowie z AFP Igor Jovkva, doradca prezydenta Wołodymyra Zełenskiego, aktywnie uczestniczący w negocjacjach dotyczących zawieszenia broni z Federacją Rosyjską.
Doradca prezydencki podkreślił konieczność faktycznej gotowości bojowej: „Każdy żołnierz musi być przygotowany do zaangażowania w realny konflikt. Ukraińskie siły zbrojne funkcjonują w takim paradygmacie od trzech lat, a nawet dłużej. Status żołnierza implikuje gotowość do udziału w działaniach wojennych”.
Kontekst dyplomatyczny aktualnych postulatów
Igor Jovkva, uczestniczył w dwóch seriach konsultacji z przedstawicielami administracji amerykańskiej na terytorium Arabii Saudyjskiej. Jego wypowiedź dla AFP nastąpiła bezpośrednio przed inauguracją kolejnego szczytu „koalicji chętnych” w Paryżu – międzynarodowego forum państw europejskich i pozaeuropejskich deklarujących wolę udzielenia Ukrainie gwarancji bezpieczeństwa.
Według źródeł dyplomatycznych, na paryskie konsultacje zaproszono ponad dwadzieścia państw członkowskich Unii Europejskiej i Sojuszu Północnoatlantyckiego, włączając Wielką Brytanię, Kanadę, Norwegię oraz Turcję. W agendzie szczytu uwzględniono również bilateralne rozmowy między prezydentem Francji Emmanuelem Macronem a prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim, zaplanowane na środę.
Cele strategiczne paryskiego forum
Zgodnie z oficjalnym stanowiskiem strony francuskiej, szczyt ma doprowadzić do finalizacji ustaleń dotyczących wsparcia militarnego dla Ukrainy „w perspektywie krótkoterminowej” oraz europejskich mechanizmów gwarancyjnych, obejmujących potencjalne rozmieszczenie kontyngentów wojskowych.
Analiza implikacji dla europejskiego systemu bezpieczeństwa
Postulaty strony ukraińskiej wskazują na fundamentalną rewizję dotychczasowego paradygmatu obecności międzynarodowych sił wojskowych. Zamiast klasycznego modelu misji obserwacyjnych, monitorujących przestrzeganie warunków pokojowych, Kijów domaga się formacji z pełnym mandatem operacyjnym, zdolnych do efektywnego reagowania w przypadku wznowienia działań zbrojnych.
Stanowisko ukraińskie stawia europejskich decydentów przed złożonym dylematem strategicznym, uwzględniającym zarówno relacje z Federacją Rosyjską, jak i wewnętrzne uwarunkowania konstytucyjne, prawne oraz polityczne w poszczególnych państwach członkowskich. Implementacja postulowanego modelu wymagałaby bezprecedensowej reorientacji europejskich doktryn wojskowych oraz ram prawnych regulujących zagraniczne misje wojskowe.
Dalszy rozwój dyskusji na forum paryskim może stanowić istotny wskaźnik gotowości europejskich sojuszników do przyjęcia bardziej asertywnej postawy w kwestii długoterminowych gwarancji bezpieczeństwa dla Ukrainy, wykraczających poza tradycyjne instrumenty dyplomatyczne i ekonomiczne.
