Jakie zmiany przewiduje reforma?
Minister federalny ds. zatrudnienia David Clarinval (MR) przedstawił propozycję reformy systemu zasiłków dla bezrobotnych, zakładającą ograniczenie okresu ich wypłacania do maksymalnie dwóch lat dla osób poniżej 55. roku życia. Wyjątek przewidziano dla osób starszych z co najmniej 30-letnim stażem pracy. Długość okresu pobierania świadczeń ma być również uzależniona od przepracowanych lat – do uzyskania 24-miesięcznego wsparcia wymagane będzie minimum pięć lat pracy.
Ilu bezrobotnych straci prawo do świadczeń?
Według Krajowego Urzędu Zatrudnienia (Onem) reforma obejmie około 100 000 długoterminowych bezrobotnych. Dokładna liczba może jednak ulec zmianie, jeśli rząd zdecyduje się na modyfikację zasad obliczania okresów zatrudnienia. Jednym z rozważanych rozwiązań jest zmniejszenie wymaganego okresu pracy, który resetuje „licznik bezrobocia”, co pozwoliłoby uwzględnić osoby zatrudniane na krótkoterminowe umowy.
W debacie pojawił się również postulat, by wyłączyć z reformy osoby kształcące się w zawodach deficytowych, takich jak pielęgniarstwo czy edukacja, których szkolenie trwa dłużej niż dwa lata.
Czy reforma uderzy mocniej w niektóre regiony?
Wpływ nowych przepisów będzie różnił się w zależności od regionu. Dane Onem wskazują, że liczba długoterminowych bezrobotnych wynosi 26 656 w Flandrii, 26 866 w Brukseli i aż 46 199 w Walonii. Dysproporcje wynikają zarówno z lepszej sytuacji gospodarczej Flandrii, jak i specyfiki rynku pracy – we Flandrii dominują umowy na czas nieokreślony, podczas gdy w Walonii przeważają krótkoterminowe kontrakty, które nie przerywają okresu bezrobocia.
Minister pracy w rządzie Brukseli, Bernard Clerfayt (Défi), zapowiedział, że zwróci się do rządu federalnego o rekompensaty finansowe dla regionów, które poniosą największe koszty reformy.
Jakie konsekwencje poniosą CPAS?
Zmiany w systemie zasiłków spowodują wzrost liczby osób ubiegających się o dochód integracyjny w lokalnych ośrodkach pomocy społecznej (CPAS). Szacuje się, że od jednej trzeciej do dwóch trzecich osób pozbawionych zasiłków będzie zmuszonych zwrócić się o wsparcie finansowe.
Obecnie państwo zwraca CPAS od 55% do 70% kosztów świadczeń, jednak organizacje zrzeszające ośrodki pomocy apelują o podniesienie tego poziomu do 95%, aby zminimalizować skutki reformy.
Dodatkowo, zwiększona liczba wniosków oznacza konieczność zatrudnienia nowych pracowników administracyjnych i rozbudowy infrastruktury. Wdrożenie Indywidualnych Programów Integracji Społecznej (PIIS), mających na celu aktywizację zawodową beneficjentów, również będzie wymagało dodatkowych zasobów. Całkowity koszt tych zmian może sięgnąć setek milionów euro.
Kiedy reforma wejdzie w życie?
Minister Clarinval chce, aby reforma została zatwierdzona przez rząd przed 21 lipca. Projekt ma zostać omówiony w komisji parlamentarnej jesienią, a głosowanie nad ustawą może nastąpić jeszcze przed końcem roku. Jeśli proces legislacyjny przebiegnie zgodnie z planem, nowe zasady wejdą w życie na początku przyszłego roku.