Podzielone opinie mieszkańców i przedsiębiorców
W Molenbeek, na Boulevard Léopold II, ma powstać druga w Brukseli sala konsumpcji narkotyków w kontrolowanych warunkach. Projekt, którego otwarcie pierwotnie planowano na koniec 2023 roku, został przesunięty najpierw na lato 2024, a teraz na wiosnę 2025.
Nowa placówka, która znajdzie się w budynku dawnego hotelu Sunrise, ma zapewnić bezpieczne warunki dla osób uzależnionych oraz ograniczyć spożywanie substancji odurzających w przestrzeni publicznej. Jednak pomysł ten budzi mieszane uczucia wśród mieszkańców oraz lokalnych przedsiębiorców. Część z nich obawia się dalszego pogorszenia sytuacji w okolicy, podczas gdy organizacja ASBL Transit, odpowiedzialna za projekt, uważa, że pomoże on poprawić bezpieczeństwo. „Rozumiemy niepokoje mieszkańców, ale takie miejsca przyczyniają się do ograniczenia chaosu na ulicach” – tłumaczy rzecznik organizacji Bruno Valkeneers.
Obawy przedsiębiorców i mieszkańców
Lokalni handlarze obawiają się, że otwarcie sali przyciągnie większą liczbę osób zażywających narkotyki, co może negatywnie wpłynąć na działalność handlową i bezpieczeństwo w okolicy. „Już teraz sytuacja jest trudna, ale przynajmniej problem dotyczył drugiej strony ulicy. Teraz znajdzie się tuż obok nas” – mówi Ilias, właściciel jednego ze sklepów, który wraz z innymi przedsiębiorcami podpisał petycję sprzeciwiającą się powstaniu placówki.
Podobne obawy ma Ali, pracownik pobliskiej rzeźni. „Moi klienci już teraz niechętnie przychodzą do sklepu, widząc ludzi zażywających narkotyki na ulicy. To tylko pogorszy sytuację” – stwierdza.
Niektórzy mieszkańcy patrzą jednak na sprawę inaczej. Fatima, która mieszka w dzielnicy od lat, zauważa: „Gorzej niż teraz już raczej nie będzie. Codziennie widzimy ludzi zażywających narkotyki w pobliżu stacji metra, często na oczach dzieci. Może ta sala pomoże coś zmienić”.
Wsparcie dla osób uzależnionych i ograniczenie problemu w przestrzeni publicznej
ASBL Transit od wielu lat zajmuje się pomocą osobom uzależnionym. Organizacja prowadzi całodobowe centrum wsparcia przy rue Stephenson w Brukseli, oferując pomoc psychospołeczną, tymczasowe zakwaterowanie i wsparcie dla osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych.
Od 2022 roku Transit współprowadzi także pierwszą w Brukseli salę konsumpcji GATE w dzielnicy Lemonnier, gdzie osoby uzależnione mogą spożywać substancje w higienicznych warunkach pod nadzorem specjalistów. „Nie chodzi tylko o zapewnienie bezpieczniejszych warunków konsumpcji. Naszym celem jest także stworzenie punktu kontaktu dla osób, które nigdy wcześniej nie miały dostępu do specjalistycznej opieki medycznej” – wyjaśnia Valkeneers.
Według danych organizacji, 54% użytkowników GATE przed pierwszą wizytą w sali nigdy nie konsultowało się z lekarzem zajmującym się uzależnieniami. Ponadto, 8 na 10 osób korzystających z GATE deklaruje, że bez tego miejsca spożywałyby narkotyki na ulicy.
Społeczna niechęć czy realne zagrożenie?
Sprzeciw części mieszkańców Ribaucourt odzwierciedla powszechne zjawisko „not in my backyard” – poparcie dla działań społecznych, pod warunkiem, że nie są realizowane w bezpośrednim sąsiedztwie. „Wiele osób popiera tworzenie takich placówek, ale tylko jeśli nie powstają one blisko ich domów. Rozumiemy obawy mieszkańców, ale te miejsca powstają tam, gdzie problem już istnieje” – tłumaczy Valkeneers.
Podkreśla on, że Ribaucourt od lat zmaga się z problemem spożywania narkotyków w miejscach publicznych, a nowa sala ma na celu zmniejszenie skali tego zjawiska. „Nie rozwiążemy wszystkich problemów społecznych, ale możemy poprawić sytuację na ulicach” – dodaje.
Zdaniem Valkeneersa nie można również ignorować faktu, że część mieszkańców sama zwracała się do władz o podjęcie działań w tej sprawie. „Nie można uogólniać na podstawie kilku protestów czy wystąpień na radzie gminy. Niektóre grupy polityczne wykorzystują obawy mieszkańców, by zdobyć poparcie. Dlatego planujemy spotkania informacyjne, aby rozwiać mity i wyjaśnić, jak naprawdę funkcjonuje taka placówka” – podsumowuje rzecznik ASBL Transit.
Otwarcie sali w Ribaucourt planowane jest na wiosnę 2025 roku. Niewątpliwie debata na temat jej wpływu na lokalną społeczność będzie trwać jeszcze długo.