System zasiłku dla bezrobotnych z dodatkiem od pracodawcy (RCC, dawniej system wcześniejszej emerytury) oficjalnie zakończył swoje funkcjonowanie 31 stycznia zgodnie z zapisami umowy koalicyjnej. Analiza przeprowadzona przez Acerta Consult pozwala oszacować skutki tej decyzji.
Ograniczona skala zjawiska
W 2024 roku jedynie 4% pracowników powyżej 58. roku życia skorzystało z RCC przy odchodzeniu z rynku pracy. Spośród nich aż 87% stanowili robotnicy. Dane te opierają się na analizie 574 tysięcy pracowników zatrudnionych w ponad 44 tysiącach prywatnych firm. W ostatnich latach wskaźnik ten pozostawał stabilny – w najbardziej aktywnym okresie sięgał 5%.
RCC pozwalało starszym pracownikom, którzy zostali zwolnieni i spełniali określone warunki (np. 62 lata i 40 lat stażu pracy, choć w niektórych przypadkach mniej), na otrzymywanie zasiłku dla bezrobotnych wraz z dodatkiem finansowanym przez pracodawcę aż do osiągnięcia wieku emerytalnego. W międzyczasie beneficjenci musieli pozostawać do dyspozycji rynku pracy.
Najbardziej dotknięci pracownicy fizyczni
System RCC był szczególnie rozpowszechniony w branżach, gdzie dominują pracownicy fizyczni i zawody uznawane za obciążające zdrowotnie, takie jak budownictwo, przemysł metalurgiczny i produkcja przemysłowa.
Różnice regionalne wskazują na specyfikę lokalnych rynków pracy oraz odmienną politykę w zakresie RCC:
- Flandria – 88% beneficjentów RCC stanowili robotnicy,
- Bruksela – 89%,
- Walonia – 57%.
Zmiany w systemie emerytalnym
Likwidacja RCC to nie jedyna zmiana, która wpłynie na przyszłych emerytów. Od 1 stycznia 2027 roku niektóre okresy nieaktywności zawodowej, takie jak RCC, długotrwałe bezrobocie czy końcowe etapy kariery zawodowej, przestaną być w pełni wliczane do stażu pracy uprawniającego do emerytury.
Okres przejściowy i wyjątki
Koalicja Arizona przewidziała jednak pewne wyjątki dla osób już korzystających z RCC. System będzie mógł nadal funkcjonować w szczególnych przypadkach, np. ze względów zdrowotnych lub w przedsiębiorstwach przechodzących restrukturyzację, pod warunkiem że zamiar skorzystania z RCC został zgłoszony przed 31 stycznia 2025 roku.
Decyzja o likwidacji RCC, choć dotyczy stosunkowo niewielkiej grupy pracowników, ma istotne konsekwencje dla osób, które liczyły na wcześniejsze zakończenie kariery zawodowej w wymagających fizycznie branżach.
