Obecnie cena gazu na rynku hurtowym wynosi 58 euro za megawatogodzinę, co stanowi najwyższy poziom od lutego 2023 roku. To wzrost o 25% w ciągu miesiąca i aż 115% w skali roku. Taka sytuacja bezpośrednio uderza w osoby, które posiadają zmienne umowy na dostawy energii, a wzrost cen gazu wpływa również na ceny prądu.
Powraca więc odwieczne pytanie: lepiej wybrać kontrakt z taryfą stałą czy zmienną? Przez ostatnie miesiące organizacje konsumenckie sugerowały wybór kontraktu zmiennego jako bardziej opłacalnego. Tymczasem rzeczywistość pokazuje, że klienci, którzy zdecydowali się na kontrakt stały na początku 2024 roku, zapłacili znacznie mniej niż ci z kontraktem zmiennym. Jak zatem podjąć decyzję? Oto kilka kluczowych aspektów do rozważenia.
1. Porównywarki cen – pomocne, ale z ograniczeniami
Porównywarki cen energii, takie jak te rekomendowane przez CREG (Belgijska Komisja Regulacji Energii), są bardzo użyteczne przy porównywaniu ofert tego samego typu, np. różnych kontraktów zmiennych lub różnych kontraktów stałych. Pozwalają one ocenić bieżące ceny i opłaty dodatkowe. Jednak przy porównywaniu kontraktu stałego z zmiennym trzeba mieć na uwadze, że kontrakt stały to gwarancja ceny, a zmienny – prognoza oparta na przewidywaniach cen rynkowych, które mogą się nie sprawdzić.
Jeśli ceny pozostaną zgodne z prognozami, zmienny kontrakt okaże się tańszy. Jeśli jednak ceny nagle wzrosną, kontrakt stały zapewni ochronę przed gwałtownymi podwyżkami.
2. Kontrakt zmienny jest tańszy… o ile ceny są zgodne z prognozami
W porównywarkach ceny kontraktów zmiennych są zawsze prezentowane jako niższe niż stałych. Dzieje się tak, ponieważ dostawca energii w przypadku kontraktu zmiennego nie bierze na siebie ryzyka wzrostu cen – sprzedaje energię po aktualnych stawkach rynkowych, doliczając jedynie marżę. W kontraktach stałych dostawca musi przewidzieć potencjalne zmiany cen i stosuje tzw. „premię za ryzyko”.
Jeśli ceny rynkowe gwałtownie wzrosną, kontrakt stały chroni konsumenta przed podwyżkami. Przykładem może być sytuacja z lat 2020-2022, kiedy klienci z kontraktami stałymi uniknęli szokowych podwyżek spowodowanych kryzysem energetycznym.
3. Ceny i warunki mogą zmieniać się co miesiąc
Każdego miesiąca dostawcy mogą modyfikować swoje cenniki zarówno dla kontraktów zmiennych, jak i stałych. W kontraktach zmiennych zmienia się formuła kalkulacji ceny, podczas gdy w stałych cena zależy od strategii handlowej dostawcy, który stara się przewidzieć rozwój sytuacji na rynku.
4. Elastyczność cen kontraktów stałych
Choć ceny kontraktów stałych opierają się na prognozach cen hurtowych, dostawcy mogą je również dostosowywać do konkurencji. Jeśli rynek jest korzystny, mogą oferować atrakcyjne ceny, aby przyciągnąć klientów. Jeśli jednak ryzyko wzrośnie, ceny kontraktów stałych mogą także znacznie wzrosnąć.
5. Najlepsze oferty – wiosna 2024
Najlepszą ofertę od początku kryzysu energetycznego można było uzyskać w marcu 2024 roku. Total oferował wtedy gaz po 4,85 centa za kilowatogodzinę i prąd po 11,9 centa. Obecnie ceny te wzrosły o blisko 40%.
6. Promocje mogą wprowadzać w błąd
Niektórzy dostawcy oferują promocje, by poprawić swoją pozycję w porównywarkach, jednak są one często obwarowane warunkami, np. koniecznością zapłaty wszystkich rachunków na czas. Dlatego warto porównywać przede wszystkim rzeczywiste ceny za kilowatogodzinę, a nie tylko szacowane koszty roczne.
7. Możliwość zmiany kontraktu
Zmiana kontraktu jest możliwa z miesięcznym okresem wypowiedzenia lub natychmiastowo, jeśli pozostaje się u tego samego dostawcy. Jeśli ceny rynkowe spadną, można z łatwością przejść na bardziej korzystny kontrakt zmienny. Natomiast jeśli ceny wzrosną, zmiana na kontrakt stały może okazać się znacznie droższa, a w ekstremalnych przypadkach dostawcy mogą nawet wycofać takie oferty, jak miało to miejsce w 2022 roku.
8. Kontrakty stałe pozostaną, ale mogą być droższe
Dostawcy, tacy jak Engie, zapowiedzieli kontynuację oferty kontraktów stałych, choć ich ceny mogą wzrosnąć w zależności od ryzyka na rynku.
Czy warto wybrać kontrakt stały?
Decyzja zależy od indywidualnych preferencji i profilu konsumenta. Kontrakt stały to pewność kosztów – przydatna dla osób o ograniczonym budżecie lub tych, które zużywają dużo energii. Z kolei kontrakt zmienny może być bardziej opłacalny, jeśli ceny na rynku pozostaną stabilne lub spadną. Eksperci przewidują, że ceny nie będą dalej gwałtownie rosnąć, choć ostatnie miesiące pokazały, że prognozy mogą szybko się zmienić.
