Instytut Federalny Praw Człowieka (IFDH) wezwał nowy rząd do umieszczenia praw człowieka w centrum realizacji programu rządowego. W kontekście głosowania nad umową koalicyjną organizacja podkreśliła, że będzie uważnie monitorować wdrażanie planowanych reform, oferując analizy, rekomendacje i ekspertyzy, które mają na celu ochronę praw podstawowych w Belgii.
Zagrożenia dla wolności zgromadzeń
Jednym z najbardziej niepokojących punktów nowego programu rządowego jest możliwość wprowadzenia zakazu uczestnictwa w demonstracjach dla określonych osób. IFDH ostrzega, że takie środki budzą poważne wątpliwości co do ich zgodności z prawami człowieka, zwłaszcza w zakresie proporcjonalności i ochrony prywatności obywateli. W praktyce egzekwowanie takiego zakazu wymagałoby kontroli tożsamości uczestników demonstracji, co może prowadzić do nieproporcjonalnej ingerencji w podstawowe wolności.
Niewystarczające środki na wymiar sprawiedliwości
Instytut zwraca również uwagę na rosnącą tendencję do przenoszenia kompetencji z sądownictwa do władzy wykonawczej. Choć rząd uzasadnia te zmiany przeciążeniem systemu sądowniczego, IFDH podkreśla, że właściwym rozwiązaniem byłoby raczej zwiększenie środków na wymiar sprawiedliwości. Komisja Europejska już wcześniej zaleciła Belgii podjęcie działań na rzecz poprawy funkcjonowania sądownictwa, zwłaszcza w zakresie skrócenia postępowań i rozwiązania problemu ich przewlekłości.
Ograniczenia w prawach osób ubiegających się o azyl
IFDH wyraża również głębokie zaniepokojenie planowanymi restrykcjami dotyczącymi praw osób ubiegających się o ochronę międzynarodową. Nowe regulacje mogą jeszcze bardziej ograniczyć dostęp do schronienia, co stoi w sprzeczności z wcześniejszymi orzeczeniami sądowymi zobowiązującymi Belgię do zapewnienia godnych warunków dla osób poszukujących azylu.
Dodatkowo, planowane zmiany w procedurach azylowych mogą wpłynąć na niezależność sędziów oraz ograniczyć prawo do skutecznego odwołania się od decyzji administracyjnych. Zmniejszenie uprawnień w zakresie łączenia rodzin również budzi kontrowersje, ponieważ prawo do życia rodzinnego jest jednym z fundamentalnych praw człowieka uznanych na poziomie międzynarodowym.
Redukcja finansowania instytucji zajmujących się ochroną praw człowieka
Nowy rząd planuje również ograniczenie finansowania Unii – jednej z głównych instytucji zajmujących się ochroną praw człowieka w Belgii – o 25%. Według IFDH taka decyzja nie została poparta żadnymi obiektywnymi argumentami i może negatywnie wpłynąć na zdolność instytucji do monitorowania przestrzegania praw podstawowych.
Wezwanie do większego poszanowania standardów międzynarodowych
IFDH podkreśla, że Belgia powinna dążyć do uzyskania najwyższego statusu A w klasyfikacji instytucji praw człowieka zgodnie z wytycznymi ONZ. Kluczowym elementem tego procesu jest zapewnienie niezależności oraz wystarczających środków finansowych dla instytucji zajmujących się ochroną praw człowieka.
Organizacja zapowiada dalsze monitorowanie realizacji programu rządowego i analizę jego zgodności z międzynarodowymi standardami praw człowieka. „Naszym celem jest zagwarantowanie, że umowa koalicyjna rzeczywiście przyczyni się do promocji i ochrony praw człowieka dla wszystkich mieszkańców Belgii” – podkreśla dyrektorka IFDH, Martien Schotsmans.