Koalicja „Arizona” rozważa wprowadzenie radykalnych zmian w polityce społecznej, które mogą mieć daleko idące konsekwencje dla beneficjentów świadczeń w Belgii. W centrum uwagi znalazła się propozycja zamrożenia indeksacji świadczeń społecznych, takich jak zasiłki dla bezrobotnych i minimalne emerytury, co ma być sposobem na ograniczenie wydatków publicznych oraz zwiększenie różnicy między wynagrodzeniami a świadczeniami. Decyzja ta, choć budzi kontrowersje, wpisuje się w długofalową debatę o równowadze między polityką socjalną a fiskalną stabilnością kraju.
Kontekst poprzedniej kadencji
Podczas rządów poprzedniej koalicji Vivaldi, Belgia odnotowała znaczący wzrost świadczeń społecznych. Był to wynik działań podejmowanych w odpowiedzi na kryzys wywołany pandemią COVID-19 oraz późniejszym wzrostem inflacji, spowodowanym m.in. kryzysem energetycznym. Świadczenia wzrosły średnio o 35%, co pozwoliło ich beneficjentom zachować siłę nabywczą w obliczu rosnących kosztów życia. Wzrost ten miał również na celu zniwelowanie skutków wcześniejszego zamrożenia indeksacji, które wprowadzono podczas kadencji rządu Charlesa Michela w latach 2015–2020.
Nowe propozycje koalicji „Arizona”
Plan zakłada wstrzymanie indeksacji świadczeń społecznych w najbliższej kadencji, z wyjątkiem sytuacji, gdy inflacja przekroczy 4%. Główne cele tej propozycji to:
- Redukcja deficytu budżetowego – kluczowa kwestia w kontekście rosnących wydatków publicznych.
- Motywowanie do pracy – zamrożenie świadczeń ma na celu zwiększenie różnicy między wynagrodzeniami a świadczeniami socjalnymi, aby zachęcić osoby do podejmowania zatrudnienia.
Dodatkowo, planowane jest skrócenie okresu przyznawania zasiłków dla młodych osób poszukujących pracy oraz zmiany w systemie indeksacji wynagrodzeń, które miałyby zostać ujednolicone i odbywać się raz w roku.
Kontrowersje i wyzwania
Propozycje „Arizony” spotykają się z mieszanymi reakcjami. Krytycy wskazują, że zamrożenie świadczeń może pogłębić nierówności społeczne i uderzyć w osoby najbardziej narażone na trudności finansowe. Z kolei zwolennicy reform argumentują, że ograniczenie wzrostu świadczeń jest niezbędne, aby zapewnić stabilność finansową i uniknąć dalszego wzrostu deficytu budżetowego.
Zmiana systemu indeksacji wynagrodzeń, która ma być częścią planu, również budzi kontrowersje, ponieważ wymagałaby modyfikacji układów zbiorowych pracy. Oznaczałoby to konieczność znalezienia prawnych rozwiązań pozwalających na zmianę istniejących porozumień sektorowych.
Perspektywy wdrożenia
Wprowadzenie proponowanych zmian będzie wymagało nie tylko politycznego konsensusu, ale także szerokiej debaty społecznej. Realizacja tych planów może okazać się trudna, zwłaszcza w obliczu sprzeciwu partii socjalistycznych i związków zawodowych, które mogą postrzegać te działania jako zagrożenie dla zdobyczy socjalnych.
Podsumowanie
Plany zamrożenia indeksacji świadczeń społecznych wpisują się w szerszą debatę o konieczności reformy belgijskiego systemu socjalnego. Propozycje „Arizony” uwypuklają napięcia między potrzebą redukcji deficytu budżetowego a ochroną interesów najuboższych grup społecznych. To, jak ostatecznie ukształtuje się polityka socjalna Belgii, zależy od zdolności polityków do znalezienia równowagi między fiskalną odpowiedzialnością a solidarnością społeczną.
