Proces formowania nowego rządu federalnego w Belgii nabiera tempa, choć na horyzoncie wciąż pojawiają się przeszkody. Podczas weekendowych negocjacji liderzy koalicji Arizona (N-VA, MR, Les Engagés, CD&V, Vooruit) poruszyli kwestie instytucjonalne oraz kluczowe reformy socjoekonomiczne. Jednym z najbardziej kontrowersyjnych tematów okazała się redukcja dotacji dla partii politycznych.
Dyskusja o cięciach budżetowych dla partii
Pomysł ograniczenia finansowania partii politycznych wywołuje mieszane emocje wśród negocjatorów. Choć większość ugrupowań deklaruje potrzebę wprowadzenia oszczędności, różnice w podejściu są widoczne. Szczególnie Vooruit domaga się zamrożenia dotacji, powołując się na konieczność solidarności z obywatelami, którzy również odczuwają ciężar finansowych ograniczeń. Z kolei MR wykazuje większą rezerwę, podkreślając, że takie cięcia mogą wpłynąć na funkcjonowanie partii.
Podczas kampanii wyborczej liderzy flamandzkich ugrupowań zgadzali się na zamrożenie dotacji na całą kadencję 2024–2029. Teraz ta propozycja wraca na stół negocjacyjny jako potencjalny kompromis, choć wciąż brak konsensusu w tej sprawie.
Asymetryczne reformy dla regionów
Theo Francken z N-VA potwierdził w weekend, że nowy rząd może wprowadzić asymetryczne rozwiązania w niektórych obszarach, takich jak rynek pracy czy ochrona zdrowia. Te różnice w polityce regionalnej miałyby uwzględniać specyfikę potrzeb poszczególnych regionów.
Podobne pomysły były już omawiane za czasów rządu Vivaldi. „Nie mamy większości, która pozwoliłaby na przeprowadzenie wielkich reform konstytucyjnych, takich jak konfederalizm, ale chcemy zrobić kilka kroków w tym kierunku” – przyznał Francken.
Socjoekonomiczne wyzwania w centrum uwagi
W niedzielę negocjatorzy kontynuowali rozmowy nad kolejną wersją tzw. supernoty socjoekonomicznej, kluczowego dokumentu przygotowanego przez formatora Bart De Wevera. Zawiera on plany reform dotyczących emerytur, systemu podatkowego oraz rynku pracy. De Wever podkreślił, że choć rozmowy w tym obszarze są trudne, nadszedł czas na decydujące działania: „Musimy wyprowadzić ten samolot na pas lądowania. Mamy na to dwa tygodnie”.
Naciski na kompromisy
Sammy Mahdi, lider CD&V, wezwał do równomiernego rozłożenia ciężarów oszczędności. Podczas noworocznego spotkania partii w Brugii podkreślił, że reformy muszą przede wszystkim wspierać pracowników. „Musimy drastycznie obniżyć obciążenia podatkowe dla pracujących. Bez tego stracimy wielu ludzi w nadchodzących latach. Zdrowy budżet to za mało, by zniwelować frustrację społeczeństwa” – mówił.
Mahdi zaznaczył również, że liberalne partie, takie jak N-VA i MR, muszą zaakceptować ograniczenia przywilejów podatkowych dla najbogatszych, podczas gdy socjaliści flamandzcy powinni zgodzić się na bardziej rygorystyczne podejście wobec osób korzystających z zasiłków.
Czas decyzji
Zbliżająca się ostateczna data zakończenia negocjacji – 31 stycznia – zwiększa presję na wszystkie strony. Wciąż nierozstrzygnięte kwestie, takie jak redukcja dotacji, asymetryczne polityki czy reformy socjoekonomiczne, będą testem zdolności do kompromisu w koalicji Arizona. Czy negocjatorzy zdołają osiągnąć porozumienie na czas? Przyszłość belgijskiej sceny politycznej waży się na oczach całego kraju.
