Trybunał Obrachunkowy opublikował końcowy raport dotyczący transformacji cyfrowej wymiaru sprawiedliwości, o czym pisaliśmy ostatnio. W audycie oceniono zgodność strategii cyfryzacji z założeniami federalnymi, efektywność zarządzania oraz kontrolę nad ryzykami związanymi z wdrażaniem tych zmian. SPF Justice (Federalna Służba Publiczna ds. Sprawiedliwości) przyznała się do krytycznych uwag, jednak podjęła działania korygujące jeszcze przed publikacją raportu.
Kluczowe wnioski z raportu
Trybunał Obrachunkowy wskazał, że proces cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości przebiegał chaotycznie, a SPF Justice brakowało kontroli nad jego realizacją. Pomimo tych trudności, w ostatnim roku wdrożono plan działania mający na celu wprowadzenie rekomendowanych zmian.
SPF Justice podkreśla, że cyfryzacja już przynosi pierwsze rezultaty. Dzięki platformie Just-on-web mieszkańcy mogą załatwiać wiele spraw online, takich jak przeglądanie akt karnych, zakładanie działalności gospodarczej czy zarządzanie postępowaniami o regulację zadłużenia. Jak wyliczyli badacze z Uniwersytetu Hasselt, cyfryzacja zmniejszyła roczne obciążenie administracyjne o ponad 100 milionów euro zarówno dla obywateli, jak i samego wymiaru sprawiedliwości.
Wyzwania i działania naprawcze
Choć osiągnięto postęp, pełna transformacja cyfrowa wymiaru sprawiedliwości będzie wymagała jeszcze kilku lat. Proces ten napotyka naturalne przeszkody i opóźnienia, które są typowe dla projektów tej skali. SPF Justice wskazało kilka kluczowych kroków, które już zostały podjęte w celu usprawnienia działań:
- Centralizacja zarządzania cyfryzacją:
W czerwcu 2024 roku SPF Justice zreorganizowało swoje struktury, konsolidując trzy wewnętrzne jednostki odpowiedzialne za cyfryzację – Dział Wsparcia ICT, Platformę Crossborder Fines oraz Biuro Transformacji Cyfrowej – w jeden zespół ICT. Dzięki temu możliwe jest lepsze zarządzanie, wzmacnianie wewnętrznej spójności i precyzyjniejsze podział zadań. - Jasna strategia i struktura zarządzania:
Raport wskazuje, że wcześniejsze działania nie były oparte na jasno określonych potrzebach ani mierzalnych celach. W odpowiedzi SPF Justice opracowało kompleksową strategię cyfryzacji oraz nową strukturę zarządzania, obejmującą trzy poziomy – wykonawczy, strategiczny i taktyczny – z wyraźnie określonymi rolami. - Równowaga między zasobami wewnętrznymi a zewnętrznymi:
Korzystanie z usług zewnętrznych konsultantów było konieczne, jednak raport podkreśla potrzebę lepszego bilansowania działań wewnętrznych i zewnętrznych. SPF Justice opracowuje obecnie politykę w tym zakresie, jednocześnie ogłaszając rekrutację na 60 wakatów, w szczególności na stanowiska związane z kontrolą i podejmowaniem decyzji. - Wzmocnienie kompetencji wewnętrznych:
W ostatnich miesiącach SPF Justice zatrudniło ekspertów ds. zamówień publicznych, kontroli wewnętrznej i monitorowania projektów. Plan działania przewiduje również poprawę zarządzania procesami, projektami i programami.
Perspektywy i wezwanie do inwestycji
SPF Justice pozostaje zobowiązane do realizacji wizji cyfrowego wymiaru sprawiedliwości. Raport Trybunału Obrachunkowego jest traktowany jako ważny drogowskaz, którego zalecenia są zgodne z przyjętym planem działania.
Mimo postępu, dalszy rozwój cyfryzacji wymaga odpowiedniego finansowania. SPF Justice apeluje do przyszłego rządu o kontynuację inwestycji, podkreślając, że bez wystarczających środków proces może utknąć w martwym punkcie. Utrzymanie dynamiki i ukończenie bieżących projektów będzie kluczowe dla sukcesu transformacji cyfrowej wymiaru sprawiedliwości.
