Raport Europejskiego Banku Centralnego (EBC) wskazuje, że Belgowie wciąż borykają się z utrudnionym dostępem do bankomatów. Choć sytuacja poprawiła się nieznacznie od 2022 roku, kraj pozostaje liderem wśród państw strefy euro, których mieszkańcy najczęściej skarżą się na brak odpowiedniej infrastruktury do wypłat gotówki. Czy ten problem skłoni banki do działania? Na razie wszystko wskazuje, że zmiany są mało prawdopodobne.
Belgowie liderami niezadowolenia
Raport SPACE, opracowywany przez EBC co dwa lata, bada zmiany w zwyczajach płatniczych obywateli strefy euro. Wyniki dotyczące Belgii nie pozostawiają złudzeń – dostęp do gotówki to nadal palący problem.
– „W 2024 roku aż 23% Belgów stwierdziło, że wypłacenie gotówki jest trudne lub bardzo trudne. To znacznie więcej niż średnia dla strefy euro, wynosząca 13%” – informuje Narodowy Bank Belgii. Choć wynik ten jest nieco lepszy niż dwa lata temu (spadek o 4 punkty procentowe), problem nie został rozwiązany, a liczba bankomatów wciąż maleje.
Batopin pod presją krytyki
W 2019 roku cztery największe belgijskie banki – BNP Paribas Fortis, KBC, ING i Belfius – powołały do życia wspólną inicjatywę Batopin, która przejęła zarządzanie siecią bankomatów. Miało to na celu zwiększenie efektywności i poprawę dostępu do gotówki. Jednak od początku projekt ten spotykał się z krytyką, zwłaszcza w regionach południowych, gdzie dostęp do bankomatów był mocno ograniczony.
Czy wyniki najnowszego raportu zmuszą Batopin do ponownego zrewidowania swoich planów? Mało prawdopodobne. Firma przyznaje, że niezadowolenie klientów pozostaje „wysokie”, ale podkreśla, że stopniowo spada. – „Szybki rozwój sieci punktów gotówkowych pozytywnie wpływa na odbiór naszej działalności i wierzymy, że ta tendencja będzie się utrzymywać” – deklaruje przedstawiciel Batopin.
W 2024 roku firma uruchomiła 200 nowych punktów gotówkowych, zwiększając ich liczbę do 580. Do końca 2025 roku planowane jest osiągnięcie 970 punktów, co przełoży się na 2200–2400 działających bankomatów. Dla porównania, jeszcze pięć lat temu w Belgii funkcjonowało ponad 5000 takich urządzeń.
Gotówka traci na znaczeniu
Z raportu SPACE wynika również, że popularność płatności gotówkowych w Belgii systematycznie spada. W 2024 roku stanowiły one zaledwie 39% transakcji w sklepach i punktach usługowych, w porównaniu do 45% w 2022 roku. Mimo tego spadku gotówka w Belgii wciąż ma większe znaczenie niż w wielu krajach strefy euro.
Ciekawostką jest niski odsetek punktów handlowych w Belgii, które akceptują płatności gotówkowe. W 2024 roku wyniósł on 89%, co plasuje kraj na jednym z ostatnich miejsc w strefie euro – średnia wynosi 95%. Gorsze wyniki odnotowano jedynie w Holandii (87%) i na Łotwie (86%).
Czy gotówka przetrwa?
Malejąca liczba bankomatów oraz rosnąca popularność płatności cyfrowych wskazują na wyraźny trend odchodzenia od gotówki. Mimo to raport pokazuje, że Belgowie nadal cenią możliwość korzystania z tradycyjnych form płatności. Jednak pytanie, czy banki będą skłonne zainwestować w poprawę dostępu do bankomatów, pozostaje otwarte. Jak na razie presja ze strony konsumentów i organizacji społecznych wydaje się niewystarczająca, by przynieść oczekiwane zmiany.
