Rząd federalny Belgii spotyka się w środę po południu z przedstawicielami regionów w ramach Komitetu Konsultacyjnego (Codeco), aby omówić między innymi reformę systemu zasiłków dla bezrobotnych. Ograniczenie czasu pobierania świadczeń do dwóch lat wywołuje znaczące kontrowersje, szczególnie wśród władz Walonii i regionu stołecznego Brukseli.
Finansowe konsekwencje dla miejskich ośrodków pomocy społecznej
Reforma, będąca istotnym elementem polityki koalicji „Arizona”, zakłada wprowadzenie dwuletniego limitu wypłaty zasiłków, co będzie miało bezpośredni wpływ na finanse lokalnych ośrodków pomocy społecznej (CPAS). Te instytucje staną się siecią bezpieczeństwa dla osób wykluczonych z systemu zasiłków dla bezrobotnych.
Jak donosi dziennik ekonomiczny „L’Echo”, Walonia skierowała na początku tygodnia notę do Komitetu Konsultacyjnego, zwracając uwagę na rozbieżność czasową między pierwszą falą wykluczeń z systemu zasiłków (2026) a planowanymi przez władze federalne kompensacjami finansowymi dla ośrodków pomocy społecznej (2027).
Wymierne koszty dla regionów
Według szacunków zawartych w nocie przygotowanej przez Walonię, przy założeniu, że jedna trzecia wykluczonych bezrobotnych zwróci się o pomoc do ośrodków CPAS, dodatkowe koszty netto dla walońskich instytucji pomocy społecznej wyniosą około 90 milionów euro. Z tej kwoty 70 milionów będzie związanych z lokalnym finansowaniem dochodu integracyjnego (CPAS finansują średnio 70% tych świadczeń).
Problematyczny pozostaje fakt, że koszty te pojawią się już w 2026 roku, jeśli reforma wejdzie w życie zgodnie z harmonogramem w styczniu przyszłego roku, podczas gdy rekompensaty z budżetu federalnego nie będą jeszcze dostępne.
Stanowisko rządu walońskiego
Gabinet premiera Walonii Adriena Dolimonta (MR) tonuje doniesienia medialne, zaprzeczając jakoby region prowadził „ofensywę” przeciwko rządowi federalnemu lub kwestionował samą reformę.
„Nie wypowiadaliśmy się, prosząc o wydłużenie czasu” – wyjaśnia premier Dolimont w wypowiedzi dla stacji telewizyjnej LN24. Walonia oczekuje natomiast precyzyjnych informacji „tak szybko, jak to możliwe”, między innymi od Narodowego Urzędu Zatrudnienia (ONEM), „abyśmy mogli konkretnie uruchomić wsparcie dla grup dotkniętych konsekwencjami reformy”.
Mechanizm kompensacji i wątpliwości proceduralne
Innym problematycznym aspektem, na który zwracają uwagę władze regionalne, jest mechanizm zwiększenia federalnego finansowania świadczeń integracyjnych. Będzie on uzależniony od zawarcia „Zindywidualizowanego Projektu Integracji Społecznej” dla każdej osoby wykluczonej z systemu zasiłków dla bezrobotnych.
Proces ten wymaga czasu, co oznacza, że „obliczenie federalnej dotacji dla ośrodków pomocy społecznej może nastąpić dopiero pod koniec 2027 roku lub zostać przesunięte na kolejny rok budżetowy” – donoszą media na podstawie dokumentu przygotowanego przez rząd waloński.
Reforma zasiłków dla bezrobotnych stanowi jeden z kluczowych elementów programu gospodarczego federalnej koalicji rządzącej, jednak jej wdrożenie rodzi pytania o spójność polityki na różnych szczeblach administracji oraz o stabilność finansową lokalnych systemów pomocy społecznej.
