Władze Liège przedstawiły nowy budżet miasta, który odzwierciedla surowe wymagania narzucone przez Region Waloński w zamian za dostęp do pożyczki z programu Oxygène. Skala planowanych oszczędności i nowych obciążeń fiskalnych sygnalizuje fundamentalną zmianę w zarządzaniu finansami miasta.
Strategia oszczędnościowa z ograniczonymi wyjątkami
Miasto Liège, znajdujące się pod baczną obserwacją władz regionalnych, zdołało uniknąć podwyżki podatku dochodowego od osób fizycznych (IPP). Jednocześnie jednak zapowiadane jest podwyższenie opłat i podatków lokalnych do maksymalnych progów określonych w wytycznych walońskich, zgodnie z zaleceniami władz regionu.
Samorząd podkreśla, że udało się ochronić kluczowe programy społeczne, kulturalne i sportowe, jednak plan Oxygène wymusza znaczące redukcje wydatków w wielu obszarach funkcjonowania miasta:
- Dotacje zostaną zmniejszone o 15%, z wyjątkiem umów trójstronnych w sektorze kultury
- Niektóre subwencje zostały całkowicie zlikwidowane, inne zredukowane, co przyniesie oszczędności rzędu 1,4 miliona euro
- Zmniejszenie rozmiarów gabinetów politycznych pozwoli zaoszczędzić 1 milion euro rocznie
Nowe obszary oszczędności i dodatkowe obciążenia fiskalne
Władze miejskie rozważają również inne działania oszczędnościowe, takie jak:
- Redukcja kosztów oświetlenia publicznego
- Zakończenie bezpłatnego udostępniania sal miejskich
- Zmniejszenie częstotliwości odbioru odpadów i liczby publicznych koszy na śmieci
Równolegle miasto planuje wprowadzenie nowych podatków, wymierzonych głównie w przedsiębiorstwa i kluby piłkarskie. Podatek od widowisk nakładany na dwa główne kluby piłkarskie wzrośnie z 5 do 14%, co przyniesie wpływy w wysokości 500 000 euro. Opłata za zezwolenia policyjne wydawane przedsiębiorstwom na zajęcie pasa drogowego powinna przynieść 900 000 euro.
Dodatkowo strefa płatnego parkowania zostanie rozszerzona, dokumenty administracyjne podrożeją, a kary za wykroczenia porządkowe zostaną zaostrzone. Od 2026 roku opodatkowane zostaną również akademiki studenckie i drugie miejsca zamieszkania, co może przynieść miastu dodatkowe 2 miliony euro rocznie.
Drastyczne ograniczenie inwestycji
Szczególnie dotkliwe cięcia dotkną sfery inwestycyjnej. Neutralizacja 19 milionów euro w planowanych wydatkach inwestycyjnych oznacza, że w 2025 roku budżet inwestycyjny wyniesie zaledwie 49 milionów euro.
Kontekst polityczny reformy
Przedstawiony budżet jest bezpośrednią konsekwencją strategii naprawczej narzuconej przez Region Waloński w ramach programu Oxygène, mającego na celu ustabilizowanie finansów samorządów lokalnych znajdujących się w trudnej sytuacji ekonomicznej. Przypadek Liège ilustruje złożone napięcia między autonomią samorządową a regionalną kontrolą finansową.
Decyzje władz Liège odzwierciedlają szerszy trend w polityce fiskalnej Walonii, gdzie rząd regionalny konsekwentnie wdraża strategię konsolidacji budżetowej, wywierając presję na samorządy lokalne w kierunku ograniczania wydatków i zwiększania efektywności finansowej.
Reforma ta wpisuje się w kontekst strukturalnych wyzwań finansowych, z którymi mierzą się belgijskie jednostki samorządu terytorialnego. Dla Liège, tradycyjnie zarządzanego przez socjalistów, dostosowanie się do wymagań regionalnych, które odzwierciedlają bardziej konserwatywne podejście fiskalne, stanowi znaczące wyzwanie polityczne i administracyjne.
Reakcja mieszkańców na zapowiadane cięcia oraz nowe obciążenia podatkowe będzie istotnym wskaźnikiem akceptacji społecznej dla reform strukturalnych w administracji lokalnej. Może ona również wpłynąć na dynamikę polityczną w regionie w perspektywie nadchodzących wyborów samorządowych.
