Postępująca cyfryzacja usług finansowych sprawia, że liczba oddziałów bankowych w Belgii systematycznie maleje. Choć wielu klientów wciąż woli osobistą obsługę, banki konsekwentnie stawiają na usługi online, co prowadzi do dalszych zamknięć placówek.
Drastyczny spadek liczby oddziałów
Według danych Unizo, flamandzkiej organizacji reprezentującej małe i średnie przedsiębiorstwa, cytowanych przez Guide-épargne.be, na koniec 2024 roku w całym kraju działało niecałe 3 000 placówek bankowych. Dwadzieścia lat wcześniej było ich 12 750. Między 2013 a 2023 rokiem ich liczba zmniejszyła się o połowę.
Tam, gdzie oddziały wciąż funkcjonują, ich rola została znacznie ograniczona. Obsługa klienta odbywa się wyłącznie po wcześniejszym umówieniu wizyty, a większość operacji została przeniesiona do bankowości internetowej i mobilnej. Przedstawiciele banków tłumaczą, że to klienci sami wybierają usługi cyfrowe. Jednak wiele wskazuje na to, że to same instytucje finansowe konsekwentnie promują takie rozwiązania, ograniczając dostęp do tradycyjnej obsługi.
Frustracja klientów
Badanie przeprowadzone przez organizację konsumencką Testachats na grupie ponad 8 400 respondentów, opublikowane w lipcu 2024 roku, wykazało, że największym problemem zgłaszanym przez klientów jest ograniczona dostępność placówek. „Podobnie jak w poprzednich latach, dostęp do oddziałów pozostaje kluczowym problemem – wskazało na to 22% ankietowanych” – podkreśla Testachats.
Na trzecim miejscu wśród najczęściej zgłaszanych niedogodności znalazła się powolna realizacja usług. Organizacja zauważa, że banki coraz bardziej naciskają na klientów, aby korzystali z aplikacji mobilnych i bankowości internetowej, jednocześnie ograniczając możliwość osobistego kontaktu z pracownikami i zamykając kolejne placówki oraz bankomaty. W efekcie klienci mają coraz większe trudności z rozwiązaniem problemów, które wymagają indywidualnej interwencji.
Paradoksalnie, jak zauważa Guide-épargne.be, instytucje, które nadal inwestują w rozwój swoich sieci oddziałów, zdobywają nagrody za jakość obsługi. Przykładem są banki Argenta i VDK.
VDK idzie pod prąd
Podczas gdy największe banki w Belgii – BNP Paribas Fortis, Belfius, ING i KBC – systematycznie zmniejszają liczbę oddziałów, VDK obrało inną strategię. W grudniu 2024 roku ta gentyjska instytucja, która przejęła bank spółdzielczy NewB, ogłosiła ekspansję na rynek waloński po wcześniejszym wejściu do Brukseli.
Nowe placówki mają pojawić się w Liège i Namur, a do 2027 roku VDK planuje otworzyć oddziały w każdym mieście wojewódzkim. W przyszłości bank zamierza rozszerzyć działalność na Hainaut, Brabancję Walońską i Luksemburg.
Kryzys dostępności gotówki
Nawet w miejscach, gdzie banki utrzymały swoje placówki, tradycyjne bankomaty znikają. Ich miejsce zajmują punkty Cash, zarządzane przez Batopin – spółkę utworzoną przez cztery największe banki w kraju.
Do końca 2025 roku Batopin planuje uruchomić 970 punktów Cash w całej Belgii, co oznacza dostęp do ponad 2 500 bankomatów. Jednak rozmieszczenie tych urządzeń nie jest równomierne. W regionach wiejskich, szczególnie w Walonii, dostęp do gotówki staje się coraz większym problemem.
Banki zachęcają władze lokalne i właścicieli nieruchomości do udostępniania miejsc pod nowe punkty Cash. Mają one zastąpić tradycyjne bankomaty, które do niedawna znajdowały się w oddziałach bankowych, ale zostały zlikwidowane.
Co więcej, nie wszystkie bankomaty oferują możliwość wypłaty banknotów o niskich nominałach, takich jak 5 czy 10 euro. Analiza dostępnych urządzeń pokazuje, że w południowej części kraju takie bankomaty są rzadkością.
Przyszłość bankowości: czy placówki znikną całkowicie?
Wszystko wskazuje na to, że liczba oddziałów bankowych w Belgii nadal będzie spadać. Eksperci cytowani przez Guide-épargne.be zwracają uwagę na sytuację w Holandii, gdzie proces zamykania placówek zaszedł jeszcze dalej – w całym kraju pozostało ich jedynie 850.
Ten sam trend może dotknąć Belgię, ponieważ banki w dalszym ciągu będą promować usługi cyfrowe i minimalizować bezpośrednią obsługę klienta, niezależnie od opinii użytkowników.
