Nowy rząd Belgii stoi przed koniecznością obsadzenia kluczowych stanowisk w najważniejszych spółkach publicznych. Jednym z priorytetów jest wyznaczenie nowego prezesa oraz dyrektora generalnego Proximus, ponieważ obecni liderzy, Guillaume Boutin oraz Stefaan De Clerck, kończą swoje kadencje.
Pilne nominacje w Proximus
Sytuacja w Proximus wymaga szybkiego działania, ponieważ walne zgromadzenie spółki, na którym zostaną dokonane zmiany, odbędzie się 16 kwietnia. Z kolei termin publikacji zaproszeń na to spotkanie upływa 14 marca, co oznacza, że decyzje muszą zapaść w najbliższym czasie. Poszukiwania nowego dyrektora generalnego dopiero się rozpoczęły – rekrutację prowadzi firma Heidrick & Struggles, która analizuje kandydatury zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne. Do czasu znalezienia odpowiedniego kandydata tymczasowy zarząd będzie kierował firmą.
Oprócz stanowiska dyrektora generalnego konieczne jest także wyznaczenie trzech członków rady administracyjnej, których kadencje kończą się w 2025 roku. Chodzi o Stefaana De Clercka, byłego ministra z ramienia CD&V, pełniącego funkcję przewodniczącego rady, byłego komisarza europejskiego Karla De Guchta (Open VLD) oraz Ibrahima Ouassari, założyciela Molengeek, którego na stanowisko zaproponowała partia MR.
Nie jest jeszcze pewne, czy nazwiska nowych członków zarządu zostaną ogłoszone na czas, by umieścić je w oficjalnym zawiadomieniu o walnym zgromadzeniu. Partia N-VA już wcześniej wyraziła chęć przejęcia przewodnictwa nad Proximus. Istnieje również scenariusz, w którym Stefaan De Clerck mógłby pozostać na stanowisku jeszcze przez kilka miesięcy lub nawet rok, co pozwoliłoby na zachowanie stabilności i swobodniejsze poszukiwanie nowego dyrektora generalnego. Tradycyjnie stanowisko CEO powinno zostać powierzone osobie posługującej się innym językiem niż przewodniczący.
Zmiany w kierownictwie bpost
W bpost również nadchodzą zmiany. Kończy się kadencja przewodniczącej rady administracyjnej Audrey Hanard, związanej z partią PS. Cztery mandaty niezależnych członków zarządu również są do obsadzenia, jednak ich wybór leży w gestii komitetu ds. wynagrodzeń i nominacji, a nie rządu. N-VA zapowiedziała, że chce zwiększyć swoją reprezentację w radzie administracyjnej tej spółki.
Nieobsadzone stanowisko w Narodowym Banku Belgii
Nieobsadzone pozostaje również stanowisko wicegubernatora Narodowego Banku Belgii, które zwolniło się 1 stycznia 2024 roku po zakończeniu kadencji Stevena Vanackere z CD&V. Poprzedni rząd nie podjął decyzji o jego następcy, a CD&V dąży do ponownej nominacji Vanackere.
Dodatkowo w tym roku wygasają cztery mandaty członków rady regentów banku, z których dwa – Louise Fromont oraz Christine Mahy – są obsadzane przez ministra finansów.
Stabilność w Belfius, nominacje w Infrabel i SNCB
W banku Belfius nie przewiduje się zmian kadrowych, ponieważ kadencje CEO Marca Raisière oraz przewodniczącego rady administracyjnej Chrisa Sunta zostały przedłużone w 2023 roku. Miało to na celu uniknięcie sytuacji, w której nowy rząd musiałby podejmować decyzje w trybie pilnym.
W spółkach Infrabel i SNCB do obsadzenia pozostają stanowiska przedstawicieli regionów. Nie planuje się jednak większych zmian ani w Loterii Narodowej, ani w Skeyes, gdzie obecne kadencje trwają odpowiednio do 2027 i 2028 roku.
Niepewność wokół SFPIM
Jednym z kluczowych tematów kadrowych jest przyszłość SFPIM, czyli państwowego funduszu inwestycyjnego Belgii. W 2024 roku kończą się mandaty trzech z czterech członków komitetu dyrekcyjnego, a jedynie kadencja administratora delegowanego Koena Van Loo z Open VLD potrwa do 2027 roku. Rozpoczęto wewnętrzną analizę mającą na celu ocenę, czy obecni członkowie powinni zostać na stanowiskach, czy też zostaną zastąpieni nowymi kandydatami.
Mandat przewodniczącej rady administracyjnej SFPIM, Laurence Bovy z PS, również obowiązuje do 2027 roku. Jednak lider MR, Georges-Louis Bouchez, zapowiedział, że w ciągu sześciu miesięcy dojdzie do zmiany na tym stanowisku. Może to doprowadzić do nowego konfliktu prawnego, podobnego do tego, który miał miejsce podczas rządów koalicji „szwedzkiej”. Wówczas Laurence Bovy uzyskała przed Radą Stanu zawieszenie decyzji o jej odwołaniu i ostatecznie pozostała w radzie jako zwykła administratorka.
Niektórzy członkowie rady SFPIM uważają, że zmiana składu rady administracyjnej byłaby uzasadniona, ponieważ jej obecny skład nie odzwierciedla nowego układu politycznego. W obliczu rosnącej presji związanej z przyszłością państwowych udziałów w sektorze finansowym oraz planów utworzenia Funduszu Obronnego, który miałby wspierać belgijskie wydatki na obronność, możliwe jest przeprowadzenie szerszej restrukturyzacji tej instytucji.
Wyzwania dla nowego rządu
Proces nominacji w spółkach publicznych będzie jednym z pierwszych sprawdzianów dla nowego rządu. Kluczowym pytaniem jest to, czy obsadzanie stanowisk odbędzie się według dotychczasowego modelu, uwzględniającego równowagę polityczną i językową, czy też nowa koalicja zdecyduje się na inną strategię.
Bez względu na przyjęty kierunek, decyzje dotyczące Proximus, bpost i SFPIM będą miały istotny wpływ na przyszłość belgijskiej polityki gospodarczej i strukturę zarządzania kluczowymi spółkami publicznymi.