Sytuacja centrów miast w Walonii staje się coraz bardziej niepokojąca. Średni wskaźnik pustostanów handlowych osiągnął w 2024 roku poziom 20,9%, co oznacza wzrost o 0,9% w porównaniu do roku poprzedniego. Wiele miast boryka się z masowym zamykaniem sklepów, a handel stopniowo ustępuje miejsca gastronomii i usługom.
Handel w odwrocie, horeca na prowadzeniu
Dawniej motorem napędowym centrów miast były sklepy, ale obecnie stanowią one zaledwie 22,1% wszystkich lokali handlowych. Tymczasem rośnie udział sektora horeca (26,9%) oraz lokalnych punktów usługowych i spożywczych (43,3%).
Według danych Association du Management de Centre-Ville (AMCV), sytuacja w poszczególnych miastach Walonii wygląda bardzo różnie. Podczas gdy Namur i Ciney utrzymują względnie dobrą kondycję, Gembloux, Couvin i Dinant pogrążają się w kryzysie.
Namur: stabilizacja mimo trudności
Jako stolica regionu, Namur wciąż pozostaje jednym z najważniejszych ośrodków handlowych w Walonii. Posiada 668 sklepów, co czyni je trzecim największym miastem handlowym w regionie, zaraz po Liège (1148 sklepów) i Tournai (417).
Mimo wzrostu wskaźnika pustostanów z 17,2% do 18,7%, Namur nadal wypada lepiej niż średnia dla Walonii. Miasto zachowuje równowagę między handlem (27,5%), gastronomią (29,9%) i usługami (32%).
W centralnych ulicach, takich jak Rue de l’Ange i Rue de Fer, wskaźnik pustostanów spadł z 14,1% do 10,6%, co pokazuje, że serce miasta wciąż bije, nie tylko dzięki restauracjom i kawiarniom.
Ciney: wzór do naśladowania
Ciney może poszczycić się jednym z największych sukcesów w regionie. W ciągu roku wskaźnik pustostanów spadł z 23,4% do 18%, co stanowi znaczący postęp.
Główną siłą napędową miasta są lokalne sklepy i usługi (47,6%), które przyciągają klientów bardziej niż gastronomia (26,5%) i handel detaliczny (19,4%).
Ciney postawiło na rewitalizację centrum miasta zamiast na rozbudowę stref handlowych na obrzeżach. Miasto organizuje również liczne wydarzenia, które zwiększają ruch w śródmieściu.
Beauraing: postęp, ale wciąż nad kreską
Wskaźnik pustostanów w Beauraing spadł z 24,4% do 21,6%, ale nadal przekracza średnią regionalną.
Miasto liczy 68 sklepów, z czego aż 50% stanowią punkty usługowe i spożywcze, a tylko 19,1% to sklepy. Mimo pozytywnego trendu, perspektywy są nadal niepewne, ponieważ spadek pustostanów wynika głównie z otwarcia nowych lokali, a nie z realnej poprawy sytuacji.
Andenne: stagnacja
Z 140 sklepami i wskaźnikiem pustostanów na poziomie 20,9%, Andenne nie wykazuje większych zmian.
Główną siłą handlową miasta są lokalne sklepy i usługi (52,1%), ale brak dynamiki w sektorze gastronomicznym (24,3%) i handlu detalicznego (16,4%) hamuje rozwój.
Położenie między Namur a Huy sprawia, że miasto przegrywa konkurencję z większymi sąsiadami, a rozwój stref handlowych na przedmieściach jeszcze bardziej pogarsza sytuację.
Dinant: handel na skraju upadku
Pomimo swojego potencjału turystycznego, Dinant odnotowuje stały wzrost pustostanów – 28,2% w 2024 roku, w porównaniu do 26,1% w 2023 i 21% w 2022.
Miasto znajduje się na 31. miejscu na 35 wśród miast Walonii pod względem kondycji handlowej.
Gastronomia (44%) przyciąga turystów, ale handel praktycznie zanika (16,7%). Problemem jest to, że odwiedzający nie wydają pieniędzy w sklepach, lecz korzystają głównie z atrakcji turystycznych i restauracji.
Eksperci sugerują, że samo podejście do handlu w mieście wymaga całkowitej zmiany – nie wystarczy skupić się na sklepach, ale trzeba przeprojektować całe centrum w sposób bardziej atrakcyjny dla mieszkańców.
Couvin: sytuacja alarmowa
Z 86 sklepami i wskaźnikiem pustostanów wynoszącym 29,3%, Couvin znajduje się w kryzysie handlowym.
Zakupy praktycznie wymierają (16,3%), a gastronomia (25,6%) nie jest w stanie zrekompensować spadków. Najlepiej radzą sobie lokalne sklepy i usługi (46,5%), ale to nie wystarcza, by ożywić centrum miasta.
Przygraniczne położenie Couvin sprawia, że wielu mieszkańców wybiera zakupy we Francji, gdzie ceny są niższe.
Gembloux: blisko katastrofy
Gembloux, nowy uczestnik rankingu AMCV, prezentuje dramatyczny poziom pustostanów – 39%.
Miasto znajduje się tuż przed Verviers (44%), które od lat ma najgorszą sytuację w Walonii, głównie z powodu skutków powodzi.
Pomimo 97 działających sklepów, lokalna gospodarka kuleje:
- 43,3% stanowią sklepy lokalne i spożywcze,
- 25,8% to gastronomia,
- tylko 20,6% to handel detaliczny.
Położenie między Brabantem Walońskim, Charleroi i Namur sprawia, że mieszkańcy chętniej robią zakupy w sąsiednich miastach. Brak miejsc parkingowych i niski standard lokali handlowych dodatkowo pogarszają sytuację.
Przyszłość centrów miast w Walonii
Sytuacja centrów miast w regionie Namur i całej Walonii przypomina wielki plac budowy, w którym nie znaleziono jeszcze skutecznej recepty na ożywienie handlu.
Podczas gdy Namur i Ciney udowadniają, że rewitalizacja centrum może przynieść efekty, Gembloux, Couvin i Dinant są na skraju katastrofy handlowej.
Bez kompleksowej strategii urbanistycznej i handlowej wiele miast może przekształcić się w „martwe strefy”, zdominowane przez pustostany i okazjonalny ruch turystyczny.
