Jeden z pracowników zgłosił się z pytaniem dotyczącym legalności praktyk swojego pracodawcy. Po powrocie z chorobowego, jego firma zażądała od niego odpracowania godzin, które nie zostały przepracowane w czasie zwolnienia lekarskiego – bez uznawania ich jako nadgodziny. Czy takie działanie jest zgodne z prawem?
Zwolnienie lekarskie a obowiązki pracownicze
Według przepisów prawa pracy, w przypadku niezdolności do pracy z powodu choroby, obowiązki pracownika zostają całkowicie zawieszone. Oznacza to, że pracownik nie ma obowiązku kompensowania godzin, które przypadły na okres jego zwolnienia lekarskiego.
Jak wyjaśnia Hortense Mignard, prawniczka z Acerta, pracodawca nie ma prawa żądać „odpracowania” dni, podczas których pracownik był na zwolnieniu.
Czy są wyjątki?
Istnieją jednak sytuacje, w których pracownik może zostać zobowiązany do odrobienia godzin, ale tylko w określonych okolicznościach:
- Jeśli pracownik opuścił pracę bez uzasadnionej przyczyny i nie posiadał zwolnienia lekarskiego, pracodawca ma prawo dokonać potrącenia z wynagrodzenia lub zaproponować odrobienie godzin w ramach porozumienia.
- W przypadku pracy w systemie elastycznych godzin lub indywidualnych ustaleń, pracodawca i pracownik mogą dojść do porozumienia, aby zachować pełne wynagrodzenie.
Czy pracodawca może ukarać pracownika za spóźnienia?
Choć pracodawca nie może wymagać odpracowania godzin z powodu zwolnienia lekarskiego, może stosować inne środki dyscyplinarne w przypadku regularnych spóźnień.
Jeśli pracownik regularnie przychodzi do pracy po czasie, pracodawca ma prawo do:
- Ostrzeżenia ustnego lub pisemnego,
- Potrącenia z wynagrodzenia za czas nieprzepracowany,
- Działania zgodnie z regulaminem pracy, w tym stosowania sankcji,
- W skrajnych przypadkach – rozwiązania umowy o pracę z powodu rażącego naruszenia dyscypliny.
Podsumowanie: co zrobić w przypadku żądania odpracowania zwolnienia?
Jeśli pracodawca wymaga odpracowania godzin nieprzepracowanych z powodu choroby, pracownik powinien:
- Poinformować pracodawcę, że takie działanie jest niezgodne z przepisami,
- Skonsultować się z prawnikiem lub organizacją zajmującą się prawami pracowników,
- Jeśli presja ze strony pracodawcy się utrzymuje – zgłosić sprawę do inspekcji pracy.
W świetle prawa, zwolnienie lekarskie chroni pracownika, a jego powrót do pracy nie powinien wiązać się z żadnym obowiązkiem „odpracowania” nieobecności.