Nowe porozumienie rządowe, choć pozytywnie przyjęte przez rząd Regionu Walońskiego, budzi obawy dotyczące jego finansowego wpływu na samorządy oraz Centra Pomocy Społecznej (CPAS).
Jakie skutki dla lokalnych samorządów?
Nikt nie ma złudzeń co do tego, że działania oszczędnościowe podjęte przez nowy rząd federalny odbiją się na finansach zarówno kraju, jak i władz regionalnych. Jednak ani w Regionie Walońskim, ani we Wspólnocie Francuskiej nikt jeszcze nie jest w stanie dokładnie oszacować rzeczywistego wpływu tych zmian.
„Historyczna chwila” według Adriena Dolimonta
Premier Regionu Walońskiego, Adrien Dolimont, wyraził zadowolenie z porozumienia, określając je jako przełomowe: „Po raz pierwszy od utworzenia Regionu Walońskiego istnieje symetria i spójność między różnymi szczeblami rządów”.
Jednak pod powierzchnią pozytywnych opinii pojawiają się pytania o finansowe konsekwencje niektórych reform, w tym tych dotyczących CPAS oraz rynku pracy. Porozumienie daje bowiem regionom większą kontrolę nad systemem sankcji, zwolnień oraz definiowania „odpowiedniego zatrudnienia”. Dodatkowo, zapowiedziano uproszczenie przepisów dotyczących funkcjonowania CPAS, co ma umożliwić ich fuzję z władzami miejskimi.
Nierozstrzygnięte kwestie finansowe
Wstępna analiza, którą rząd waloński przeprowadził kilka miesięcy temu na podstawie roboczej wersji porozumienia, wskazywała na możliwy koszt wynoszący około 400 milionów euro dla tego regionu. Aby złagodzić skutki zmian, zapowiedziano dodatkowe finansowanie dla lokalnych władz, m.in. w związku z reformą zasiłków dla bezrobotnych. Negocjatorzy sugerowali, że rząd federalny pokryje 60% kosztów tych reform, pozostawiając resztę w gestii gmin.
Jednym z kluczowych punktów porozumienia jest również zmniejszenie obciążeń związanych z wypłatami emerytur dla pracowników samorządowych, co może odciążyć miasta takie jak Liège czy Charleroi, gdzie presja związana z finansowaniem emerytur jest szczególnie dotkliwa.
Możliwe podwyżki podatków lokalnych
Reforma podatkowa, której celem jest obniżenie obciążeń fiskalnych od pracy, może jednak wpłynąć na budżety regionalne oraz lokalne. Oczekuje się spadku wpływów z podatku dochodowego, co może zmusić niektóre gminy do podniesienia dodatkowych opłat i podatków lokalnych. Choć rząd Regionu Walońskiego deklaruje, że nie zamierza zwiększać dodatków do podatków dochodowych, wielu ekspertów uważa, że dla części samorządów będzie to konieczne.
Według opozycji, zwłaszcza Partii Socjalistycznej (PS), konsekwencje reform będą drastyczne. Przewiduje się, że Wallonia straci rocznie około 160 milionów euro, a gminy 70 milionów euro. Zdaniem PS może to skutkować cięciami w usługach publicznych w regionie już objętym surowym planem oszczędnościowym.
Pracodawcy z Walonii wyraża ostrożny optymizm
Przedstawiciele patronatu walońskiego są generalnie zadowoleni z reform, które mają na celu poprawę konkurencyjności gospodarki. Jednak również oni zwracają uwagę na potencjalne ryzyko związane z finansami publicznymi. W szczególności obawiają się o budżety CPAS, podkreślając potrzebę skutecznych mechanizmów kompensacyjnych.
Przedsiębiorcy apelują także do frankofońskich partii koalicyjnych, takich jak Ruch Reformatorski (MR) i Les Engagés, o obronę interesów wspólnoty w kluczowych obszarach, takich jak obrona, transport, inwestycje w energię oraz podział dochodów z systemów ETS.
