W jednym z poprzednich artykułów pisaliśmy, o Braku możliwości podwyżek wynagrodzeń w latach 2025-2026. W poniższym artykule, tłumaczymy o jakie podwyżki chodzi i dlaczego nie chodzi o indeksacje.
Czym jest norma płacowa?
Norma płacowa jest ustalana co dwa lata i określa margines wzrostu kosztów płac. Jest to ustawa z dnia 26 lipca 1996 r. dotycząca promowania zatrudnienia oraz zapobiegania utracie konkurencyjności (zwane dalej Ustawą o normie płacowej), zmieniona i dostosowana ustawą z dnia 19 marca 2017 r. dotyczącą modyfikacji ustawy z dnia 26 lipca 1996 r. o promowaniu zatrudnienia oraz zapobieganiu utracie konkurencyjności (M.B. 29 marca 2017 r.). Ustawa ta wprowadza możliwość zapobiegania wzrostowi kosztów płac w Belgii poprzez dostosowanie ich do oczekiwanego wzrostu kosztów płac u naszych głównych partnerów handlowych, tj. Niemiec, Holandii i Francji. Norma płacowa służy swoistym ramom dla konsultacji dotyczących płac, które odbywają się co dwa lata.
Ustawa o normie płacowej przewiduje, że indeksacje oraz podwyżki bariczne są zawsze gwarantowane.
Dlaczego norma płacowa?
Norma płacowa jest istotna, ponieważ Belgia jest małym krajem o otwartej gospodarce (import i eksport stanowią około 70% naszego produktu krajowego brutto), który jest silnie zależny od eksportu do trzech sąsiednich krajów. Jeżeli belgijskie koszty płac rosną szybciej niż koszty płac naszych sąsiadów, konkurencyjność naszej gospodarki maleje, co negatywnie wpływa na zatrudnienie.
Do kogo ma zastosowanie?
Ustawa o normie płacowej dotyczy pracodawców oraz pracowników sektora prywatnego. Obejmuje wszystkich pracodawców i pracowników podlegających ustawie z dnia 5 grudnia 1968 r. o układach zbiorowych pracy oraz komisjach parytetowych. Przestrzeganie normy płacowej jest kontrolowane na poziomie pracodawcy. Od 27 kwietnia 2015 r. ustawa o normie płacowej ma również zastosowanie do przedsiębiorstw publicznych ekonomicznych określonych w art. 1, § 4 ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o reformie niektórych przedsiębiorstw publicznych.
Procedura ustalania normy płacowej
Procedura prowadząca do ustalenia normy płacowej polega na sporządzeniu przez Centralną Radę Gospodarki (CCE) co dwa lata, jesienią, przed rozpoczęciem negocjacji dotyczących porozumienia międzyprofesjonalnego, Raportu Technicznego, w którym określa się maksymalne dostępne marginesy dla wzrostu kosztów płac w ujęciu nominalnym, bazując na oczekiwanym wzroście w krajach odniesienia, tj. w Niemczech, Francji i Holandii.
Od roku 2017 z dostępnego marginesu odlicza się współczynnik korekcyjny oraz margines bezpieczeństwa. Od tego momentu CCE nie może przy obliczaniu deficytu kosztów płac uwzględniać pewnych obniżek składek pracodawców na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenia społeczne.
Na podstawie tego raportu, partnerzy społeczni ustalają, w ramach porozumienia międzyprofesjonalnego, normę płacową, która określa maksymalny margines wzrostu kosztów płac. Po publikacji raportu partnerzy społeczni mają czas do połowy stycznia (w pierwszym roku nieparzystym cyklu dwuletniego negocjacji) na osiągnięcie porozumienia co do maksymalnego dostępnego marginesu. Ustalony margines zostaje następnie zatwierdzony w układzie zbiorowym pracy zawartym w ramach Krajowej Rady Pracy i staje się obowiązkowy dzięki królowi.
W przypadku braku porozumienia, rząd przedstawia propozycję mediacji, opierając się na danych zawartych w raporcie. Jeśli partnerzy społeczni zaakceptują propozycję mediacji rządu, norma płacowa zostaje zatwierdzona w międzyprofesjonalnym układzie zbiorowym pracy i staje się obowiązkowa dzięki królowi. Jeżeli natomiast propozycja mediacji nie zostanie zaakceptowana w ciągu miesiąca, rząd ma możliwość ustalenia normy płacowej samodzielnie, poprzez rozporządzenie królewskie podjęte w Radzie Ministrów.
