Nowa koalicja rządowa podkreśla swoje zobowiązania klimatyczne zgodne z porozumieniami międzynarodowymi, w tym z Porozumieniem Paryskim i Europejskim Zielonym Ładem. Polityka klimatyczna opiera się na trzech głównych filarach: dekarbonizacji produkcji energii, reformie systemu podatkowego oraz wsparciu inwestycji proekologicznych dla przedsiębiorstw. Jednak wszelkie działania będą podejmowane z uwzględnieniem konkurencyjności gospodarki oraz ochrony siły nabywczej obywateli.
Dekarbonizacja energii i rozwój źródeł odnawialnych
Kluczowym elementem strategii energetycznej jest przedłużenie działania elektrowni jądrowych oraz rozwój morskiej farmy wiatrowej w strefie księżniczki Elżbiety. W porozumieniu rządowym znajduje się również zapowiedź stopniowego ograniczenia subwencji dla paliw kopalnych, takich jak węgiel, gaz i ropa. Przykładem jest obniżenie wsparcia dla diesla zawodowego – stawki będą redukowane, aby zachować jedynie minimalną przewagę konkurencyjną względem sąsiednich krajów. Dodatkowo podatek VAT na węgiel wzrośnie z 12% do 21%.
Zmiany w systemie podatków środowiskowych
Rząd zapowiada zmiany w opodatkowaniu produktów nieekologicznych. VAT na instalację kotłów na paliwa kopalne wzrośnie z 6% do 21%, podczas gdy dla pomp ciepła zostanie obniżony do 6% na okres pięciu lat. Planuje się także tzw. tax shift – zmniejszenie akcyzy na energię elektryczną przy jednoczesnym wzroście opłat za gaz i paliwa. Warunkiem tej reformy jest jednak to, że nie może ona prowadzić do zwiększenia kosztów życia dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw.
Na poziomie transportu lotniczego rząd upraszcza istniejący system podatku od lotów, wprowadzając jednolitą stawkę 5 euro na osobę i bilet. Belgia zamierza również zabiegać o wprowadzenie europejskiego podatku na paliwo lotnicze (kerozynę).
Wsparcie dla modernizacji budynków i efektywności energetycznej
W celu przyspieszenia modernizacji energetycznej budynków rząd utrzyma obniżoną stawkę VAT (6%) na prace związane z rozbiórką i odbudową. Chce także uprościć proces podejmowania decyzji w budynkach wielomieszkaniowych, wprowadzając możliwość zatwierdzania projektów energetycznych, takich jak instalacja paneli słonecznych czy ładowarek do samochodów elektrycznych, zwykłą większością głosów właścicieli.
Rząd podejmie działania na rzecz zrównoważonego rozwoju e-commerce, który jest odpowiedzialny za znaczne zanieczyszczenie środowiska i marnotrawstwo zasobów. Planowane są m.in. zakaz programowanej awaryjności produktów oraz przedłużenie okresu gwarancji na wybrane produkty do trzech lat.
Mobilność i transport
Rząd stawia sobie za cel zwiększenie liczby pasażerów korzystających z kolei o 30% oraz osiągnięcie punktualności na poziomie powyżej 90%. Priorytetem ma być wzmacnianie głównych linii kolejowych, nawet kosztem ograniczenia liczby przystanków w mniej uczęszczanych stacjach. Program przewiduje również liczne działania na rzecz rozwoju infrastruktury rowerowej.
Wsparcie dla lotnisk i samochodów firmowych
Lotniska mają stać się liderami transformacji energetycznej, osiągając neutralność węglową do 2030 roku poprzez wykorzystanie paliw zrównoważonych (SAF) oraz wodoru. Jednocześnie rząd planuje utrzymanie ulg podatkowych dla samochodów firmowych z napędem hybrydowym.
Polityka klimatyczna nowej koalicji, choć potwierdza dotychczasowe zobowiązania, wyraźnie uzależnia realizację celów od zachowania konkurencyjności belgijskiej gospodarki oraz ochrony siły nabywczej obywateli.