Belgijski regulator rynku energetycznego podjął kroki w kierunku zbadania nowych modeli organizacyjnych dla operatorów sieci przesyłowej. Celem jest wyeliminowanie problemu znanego jako „błąd Capex”, który prowadzi do konfliktu interesów i potencjalnych nadmiernych inwestycji w infrastrukturę. Proponowane zmiany mają na celu usprawnienie systemu oraz zapewnienie, że transformacja energetyczna będzie realizowana w sposób efektywny i korzystny dla konsumentów.
Problem inwestycji i konfliktu interesów
Obecny model funkcjonowania operatorów sieci przesyłowej opiera się na zasadzie, że wyższe inwestycje w infrastrukturę zwiększają bazę aktywów regulowanych, co z kolei prowadzi do wyższych przychodów. Takie podejście, choć zgodne z obowiązującymi regulacjami, może sprzyjać nieoptymalnym decyzjom inwestycyjnym, które zwiększają koszty ponoszone przez konsumentów. Problem ten staje się szczególnie widoczny w kontekście rosnących potrzeb infrastrukturalnych związanych z transformacją energetyczną.
Rozdzielenie ról jako potencjalne rozwiązanie
Jednym z rozważanych modeli jest oddzielenie własności infrastruktury od jej operacyjnego zarządzania. Taka struktura ma na celu zminimalizowanie konfliktów interesów i zapewnienie bardziej przejrzystego podejścia do planowania inwestycji. Model ten jest już stosowany w niektórych krajach, co pozwala na obiektywniejsze podejmowanie decyzji dotyczących rozwoju sieci energetycznych.
Współpraca i integracja na poziomie europejskim
Regulator podkreśla, że skuteczne zarządzanie sieciami wymaga szerszej współpracy na poziomie europejskim. Transgraniczne podejście do zarządzania infrastrukturą energetyczną może nie tylko zwiększyć efektywność, ale także zoptymalizować wykorzystanie istniejących zasobów. Taka współpraca pozwala również na lepsze rozłożenie kosztów i korzyści wynikających z budowy infrastruktury, które nie zawsze w równym stopniu dotyczą państw zaangażowanych w realizację projektów.
Wzmocnienie roli regulatora
Jednym z kluczowych postulatów regulatora jest zwiększenie jego wpływu na planowanie inwestycji w infrastrukturę energetyczną. Obecny system daje operatorom znaczną swobodę w definiowaniu potrzeb inwestycyjnych, co zdaniem regulatora powinno być bardziej kontrolowane. Proponuje się stworzenie bardziej stabilnej i zintegrowanej wizji systemu energetycznego, która uwzględni zarówno krajowe, jak i transgraniczne potrzeby.
Perspektywy na przyszłość
Rozważane zmiany mają na celu stworzenie bardziej transparentnego, efektywnego i sprawiedliwego systemu zarządzania sieciami energetycznymi. Wyeliminowanie „błędu Capex” i wprowadzenie nowych modeli organizacyjnych może przyczynić się do ograniczenia kosztów ponoszonych przez konsumentów, jednocześnie wspierając rozwój infrastruktury niezbędnej do realizacji celów transformacji energetycznej. Wzmocniona współpraca między państwami oraz skuteczne mechanizmy regulacyjne to klucz do osiągnięcia zrównoważonego i nowoczesnego systemu energetycznego w Europie.