W Belgii rusza inicjatywa mająca na celu przedłużenie funkcjonowania reaktora jądrowego Tihange 1 o kolejne dziesięć lat. W obliczu planowanego zamknięcia reaktora w 2025 roku, organizacja 100TWh proponuje stworzenie kooperatywy obywatelskiej, która umożliwi mieszkańcom aktywny udział w zarządzaniu energią jądrową i zagwarantuje dostęp do tańszej energii elektrycznej.
Kooperatywa w służbie energetyki
Projekt zakłada utworzenie kooperatywy wzorowanej na fińskim modelu Mankala, w którym inwestorzy – zarówno obywatele, jak i firmy – wspólnie finansują produkcję energii elektrycznej, by następnie korzystać z niej po kosztach wytworzenia. Dzięki temu członkowie kooperatywy mogliby przez dziesięć lat płacić za energię z reaktora Tihange 1 jedynie 60 euro za MWh, co stanowiłoby znaczną oszczędność w porównaniu do obecnych stawek rynkowych, sięgających nawet 200 euro za MWh.
Ambitne plany finansowe
Według założeń, projekt wymaga zebrania 1 miliarda euro na przedłużenie pracy reaktora, z czego 170 milionów miałoby pochodzić od obywateli. Organizatorzy liczą na udział 20 tysięcy osób, które zainwestowałyby po 5 tysięcy euro każda. Pozostałą część kapitału miałyby zapewnić przedsiębiorstwa oraz fundusze inwestycyjne.
Tihange 1 jako symbol stabilności
Reaktor Tihange 1, który pierwotnie miał zostać zamknięty w 2015 roku, przeszedł już modernizację wartą 600 milionów euro, co zapewniło jego wysoki poziom bezpieczeństwa i zdolność do dalszej pracy. Przedłużenie jego funkcjonowania mogłoby pomóc w stabilizacji rynku energetycznego w Belgii i zapobiec możliwym niedoborom energii.
Inspiracja z Finlandii
Fiński model Mankala, na którym wzoruje się projekt, pozwolił na finansowanie znacznej części krajowej produkcji energii, w tym budowę nowoczesnego reaktora Olkiluoto 3. W Belgii podobne podejście miałoby zagwarantować, że energia jądrowa pozostanie dostępna nie tylko dla wielkich korporacji, ale także dla obywateli.
Szanse i wyzwania
Pomimo ambitnych założeń, projekt musi zmierzyć się z wieloma wyzwaniami, takimi jak pozyskanie wystarczającej liczby uczestników, zapewnienie finansowania czy uzyskanie zgody na przedłużenie pracy reaktora. Organizacja 100TWh wierzy jednak, że zaangażowanie obywateli i firm w rozwój energetyki jądrowej może stać się istotnym krokiem w kierunku bardziej zrównoważonej i dostępnej energetyki w Belgii.
Inicjatywa ta wpisuje się w szerszy kontekst debaty nad przyszłością energii w Belgii, stawiając na współpracę obywatelską i innowacyjne podejście do zarządzania zasobami. W czasach rosnących kosztów energii projekt może stać się przykładem efektywnego rozwiązania łączącego interesy społeczne i gospodarcze.