Przepełnione więzienia od lat pozostają jednym z największych wyzwań systemu penitencjarnego w Belgii. Rada Penitencjarna, w pierwszej opinii dotyczącej tego problemu, zaproponowała wdrożenie mechanizmu regulacji liczby osadzonych jako kluczowego rozwiązania. Według Rady obecna sytuacja wymaga pilnych działań, by poprawić warunki w zakładach karnych oraz usprawnić funkcjonowanie całego systemu.
Skala problemu
Belgia, z gęstością osadzenia na poziomie 115%, znajduje się w czołówce europejskich państw o najbardziej przepełnionych więzieniach. Dotychczasowe próby zaradzenia temu problemowi, takie jak wprowadzanie kar alternatywnych, transfery skazanych cudzoziemców czy przenoszenie osób internowanych do placówek pozawięziennych, nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Rozbudowa infrastruktury więziennej również nie okazała się skuteczna – paradoksalnie zwiększyła liczbę osadzonych, zamiast rozwiązać problem.
Propozycje Rady Penitencjarnej
Rada, złożona z przedstawicieli różnych instytucji związanych z wymiarem sprawiedliwości, zaproponowała wprowadzenie mechanizmu regulacji liczby osadzonych, który miałby zapobiec przekraczaniu pojemności zakładów karnych. Wśród rekomendowanych rozwiązań znalazły się:
- Ograniczenie przyjmowania nowych osadzonych – w przypadku osiągnięcia maksymalnej pojemności więzień wstrzymano by przyjmowanie kolejnych skazanych, kierując ich do odbywania kar alternatywnych, np. w systemie dozoru elektronicznego.
- Warunkowe zwolnienia – wcześniejsze zwolnienia dla więźniów, którzy odbyli znaczną część swojej kary lub znajdują się na jej końcowym etapie.
- Transparentność i legalność działań – wprowadzenie przejrzystego systemu zarządzania populacją więzienną, który respektowałby prawa osadzonych i jednocześnie uwzględniał ograniczone możliwości infrastrukturalne.
Długofalowe zmiany
Rada podkreśla, że wprowadzenie proponowanych rozwiązań pozwoli nie tylko zmniejszyć przepełnienie, ale również przyczyni się do skuteczniejszej realizacji celów resocjalizacyjnych. Mechanizm regulacji miałby na celu zagwarantowanie, że liczba osadzonych nie będzie przekraczać możliwości zakładów karnych, co poprawi warunki zarówno dla więźniów, jak i personelu.
Kolejne kroki
Dyskusja nad wdrożeniem mechanizmu regulacji liczby osadzonych otwiera nowy rozdział w belgijskim systemie penitencjarnym. Wdrożenie takich zmian wymaga jednak szerokiego konsensusu politycznego oraz współpracy różnych instytucji związanych z wymiarem sprawiedliwości. Rekomendacje Rady mogą stać się punktem wyjścia do opracowania bardziej zrównoważonego i efektywnego systemu zarządzania więzieniami w Belgii.
