Bart De Wever, lider N-VA i formator federalny, otrzymał czas do 31 stycznia na sfinalizowanie rozmów dotyczących utworzenia koalicji „Arizona”. To ostateczny termin – jeśli do końca miesiąca nie uda się osiągnąć porozumienia, plan B stanie się koniecznością, co może doprowadzić do kryzysu politycznego w Belgii.
Przełom czy stagnacja?
Choć oficjalne oświadczenie królewskiego pałacu nie wskazało, czy udało się osiągnąć „znaczący przełom” w negocjacjach, źródła bliskie sprawie sugerują, że poczyniono postępy w niektórych kwestiach. Bart De Wever nie ukrywa jednak, że dalsze opóźnienia mogą zaszkodzić nie tylko negocjacjom, ale także jego osobistej reputacji politycznej. W razie braku porozumienia do końca stycznia Belgia może wejść w formalny kryzys polityczny.
Żmudne negocjacje nad „super-notatką”
Od kilku tygodni pięć partii zaangażowanych w rozmowy – N-VA, MR, CD&V, Les Engagés i Vooruit – pracuje nad modyfikacjami kluczowego dokumentu przygotowanego przez De Wevera. Ta „super-notatka” zawiera propozycje budżetowe i społeczno-ekonomiczne, które mają stanowić fundament przyszłego porozumienia.
Jeszcze przed świętami Bożego Narodzenia liderzy partii zostali poproszeni o przekazanie swoich uwag do ostatniej wersji dokumentu. Najwięcej poprawek zaproponowali flamandzcy socjaliści z Vooruit, którzy przedstawili setki zmian, co zaskoczyło innych uczestników rozmów. Od tego czasu liczba poprawek zmniejszyła się, a wiele z nich zostało zintegrowanych w wyniku kompromisów. Vooruit wciąż domaga się jednak około 150 zmian, w tym związanych z opodatkowaniem.
Kluczowy spór o podatki
Największe napięcia w negocjacjach dotyczą kwestii fiskalnych. Vooruit, jako jedyna lewicowa partia w koalicji „Arizona”, potrzebuje sukcesu, który zadowoli jej elektorat. Głównym postulatem socjalistów jest zaostrzenie podatków od zysków kapitałowych, co miałoby obciążyć bardziej zamożne grupy społeczne. Jednak liberałowie z MR kategorycznie sprzeciwiają się jakimkolwiek podwyżkom podatków. Jak podkreślił w weekend w wywiadzie dla „La Libre” David Clarinval z MR, dla jego partii „nowe podatki to absolutne nie”.
Plan B – koalicja „Lagon”
Jeśli koalicji „Arizona” nie uda się sformować, alternatywą może być koalicja „Lagon”. W tym scenariuszu Vooruit zostałoby zastąpione przez flamandzkich liberałów z Open VLD. Jednak taka koalicja dysponowałaby zaledwie minimalną większością – 76 miejsc w 150-osobowej Izbie Reprezentantów. Każdy głos w tej konfiguracji miałby kluczowe znaczenie, co czyniłoby taką większość niezwykle kruchą i trudną do utrzymania.
Kluczowe dni przed Belgami
Ostatnie dni stycznia mogą zadecydować o przyszłości belgijskiej sceny politycznej. Jeśli Bart De Wever nie zdoła sfinalizować negocjacji, Belgia może stanąć w obliczu politycznego impasu, zmuszając partie do poszukiwania nowych rozwiązań w niezwykle trudnych warunkach.
