W 2024 roku ceny hurtowe energii elektrycznej w Belgii osiągnęły najniższy poziom od 2020 roku. Wpływ na to miały przede wszystkim duże ilości importowanej energii z Francji oraz spadek produkcji krajowej, co pozwoliło na korzystne wykorzystanie tańszych źródeł energii z sąsiednich krajów. Warto jednak podkreślić, że dane te dotyczą wyłącznie rynku hurtowego, a ich wpływ na ceny detaliczne jest ograniczony.
Ceny hurtowe a detaliczne: kluczowa różnica
Ceny hurtowe energii elektrycznej odnoszą się do stawek, po których dostawcy energii nabywają ją na rynku. Nie odzwierciedlają one bezpośrednio cen detalicznych, które konsumenci płacą w rachunkach za prąd. Na finalne koszty dla gospodarstw domowych i firm wpływają dodatkowe elementy:
- Opłaty za przesył i dystrybucję.
- Podatki i regulacje krajowe.
- Marże dostawców.
Dlatego choć hurtowe ceny energii spadły, ich bezpośredni wpływ na codzienne rachunki dla konsumentów pozostaje ograniczony.
Dlaczego ceny hurtowe spadły?
Według raportu CREG, belgijskiego regulatora rynku energii, kluczowe czynniki obniżające ceny hurtowe w 2024 roku to:
- Import z Francji
Belgia importowała 12,5 TWh energii z Francji, co stanowiło 15% krajowego zużycia energii (81 TWh). Francuskie ceny były jednymi z najniższych w Europie (58 euro/MWh) dzięki wysokiej dostępności elektrowni jądrowych oraz źródeł odnawialnych. - Niższa produkcja krajowa
Produkcja energii elektrycznej w Belgii była na najniższym poziomie od 2018 roku. Powodem był fakt, że w wielu przypadkach bardziej opłacało się importować energię niż korzystać z belgijskich elektrowni gazowych. - Nowe źródła odnawialne
Integracja nowych źródeł odnawialnych w Belgii oraz w sąsiednich krajach zwiększyła liczbę godzin z ujemnymi cenami energii elektrycznej – do 408 godzin w 2024 roku (+4,6% w porównaniu z 2023).
Najniższe ceny w Europie kontynentalnej
Belgijskie ceny hurtowe (średnio 70,2 euro/MWh) były w 2024 roku jednymi z najniższych w Europie kontynentalnej, ustępując jedynie Francji (58 euro/MWh), Hiszpanii (63 euro/MWh) i Portugalii (63,5 euro/MWh).
Raport CREG podkreśla, że „bliskość Francji odegrała kluczową rolę” w obniżeniu cen. Francja, oprócz niskiej konsumpcji energii, oferowała duże nadwyżki dzięki połączeniu energii jądrowej i odnawialnej.
Porównanie z poprzednimi latami
Średnia cena hurtowa energii w Belgii spadła w porównaniu z poprzednimi latami:
- O 27,8% w stosunku do 2023 roku.
- O 71,3% w porównaniu do 2022 roku, kiedy ceny osiągały rekordowe poziomy z powodu kryzysu energetycznego.
- O 32,5% w stosunku do 2021 roku.
Mimo tych spadków, ceny w 2024 roku nadal były o 66,8% wyższe niż średnia historyczna z lat 2015–2020, wynosząca 42,1 euro/MWh.
Jakie znaczenie mają te dane dla konsumentów?
Choć spadek cen hurtowych jest pozytywną wiadomością, konsumenci detaliczni w Belgii mogą nie odczuć tych zmian bezpośrednio. Znaczna część ich rachunków wynika z kosztów przesyłu, podatków oraz opłat regulacyjnych, które nie są bezpośrednio powiązane z hurtowymi cenami energii.
Podsumowanie
Rok 2024 pokazał, że Belgia potrafi efektywnie korzystać z tańszej energii z importu, zwłaszcza z Francji. Dzięki temu udało się osiągnąć konkurencyjne ceny hurtowe, co jest pozytywnym sygnałem dla przemysłu i stabilności rynku. Jednak dla konsumentów detalicznych kluczowe pozostaje pytanie, czy oszczędności na rynku hurtowym przełożą się na długoterminową ulgę w rachunkach.
