Rok szkolny 2025-2026 przyniesie istotne zmiany w systemie edukacji we francuskojęzycznej części Belgii. Reformy obejmują m.in. nauczanie w szkołach technicznych i zawodowych, rozszerzenie trzonu wspólnego na kolejne roczniki, a także nowe regulacje dotyczące korzystania z telefonów komórkowych w szkołach. Wszystkie te zmiany mają na celu poprawę jakości edukacji, ale budzą również pytania o ich wpływ na uczniów i nauczycieli.
Nowe zasady w szkołach zawodowych i technicznych
Od sierpnia 2025 roku uczniowie posiadający Certyfikat Ukończenia Szkoły Średniej (CESS) nie będą mogli zapisywać się na 7. rok nauki w szkołach technicznych i zawodowych, aby zdobyć dodatkowe kwalifikacje. Wyjątkiem będą jedynie wybrane kierunki, takie jak pielęgniarstwo, opieka społeczna czy opieka nad dziećmi.
Decyzja ta spotkała się z krytyką środowisk nauczycielskich, które argumentują, że zmiana ogranicza szanse na dodatkowe kwalifikacje zawodowe. Minister-przewodnicząca Elisabeth Degryse (Les Engagés) ogłosiła, że do końca pierwszego kwartału 2025 roku powstanie pełny katalog dostępnych opcji edukacyjnych. – Jeśli okaże się, że brakuje realnych alternatyw, rząd podejmie działania, aby zapewnić wszystkim uczniom możliwość kontynuowania edukacji – zapowiedziała minister.
Kolejna zmiana dotyczy starszych uczniów (18-20 lat), którzy przerwali naukę. Nie będą oni mogli kontynuować nauki w 3. lub 4. klasie szkoły średniej, lecz zostaną skierowani do alternatywnych form edukacji, takich jak szkoły dla dorosłych czy systemy dualnego kształcenia (IFAPME w Walonii i EFP w Brukseli). Minister edukacji Valérie Glatigny podkreśliła, że przewidziano wsparcie zarówno dla uczniów, jak i nauczycieli, którzy w wyniku reform mogą stracić godziny dydaktyczne.
Dodatkowo, w szkołach technicznych i zawodowych zmniejszy się liczba nauczycieli w stosunku do uczniów – wskaźnik kadry zostanie obniżony o 3%, co oznacza mniej nauczycieli na większe grupy uczniów.
Rozszerzenie trzonu wspólnego
Jedną z kluczowych zmian wynikających z realizacji Paktu Doskonałości (Pacte d’excellence) będzie rozszerzenie tzw. trzonu wspólnego, który obejmuje jednolity program nauczania. Od września 2025 roku będzie on obowiązywał również w szóstej klasie szkoły podstawowej. Zakłada on nowe standardy edukacyjne oraz indywidualne wsparcie dla uczniów, dostosowane do ich potrzeb.
Nowe przepisy: zakaz używania telefonów i nowe egzaminy
Władze rozważają wprowadzenie zakazu korzystania z telefonów komórkowych w celach rekreacyjnych we wszystkich szkołach – od przedszkoli po szkoły średnie. Propozycja ma na celu poprawę koncentracji uczniów i ograniczenie niepotrzebnych rozproszeń.
Kolejną nowością jest plan wprowadzenia testów diagnostycznych w trzeciej klasie szkoły podstawowej. Testy te nie będą miały charakteru certyfikacyjnego, lecz mają pomóc w identyfikacji potrzeb edukacyjnych uczniów na wczesnym etapie.
Walka z niedoborem nauczycieli
Aby przeciwdziałać rosnącej liczbie wakatów w szkołach, rząd zaproponował dwa rozwiązania:
- Rozszerzenie zespołów nauczycieli zastępczych: System, który działa już w Brukseli i Hainaut-Sud, zostanie wdrożony również w Brabancji Walońskiej i Luksemburgu. Ma to na celu zapewnienie ciągłości nauki w przypadku krótkoterminowych nieobecności nauczycieli.
- Uznawanie doświadczenia zawodowego: Osoby, które zdecydują się na zmianę branży i rozpoczną pracę w szkolnictwie, będą mogły zaliczyć do siedmiu lat swojego dotychczasowego doświadczenia zawodowego w zawodach deficytowych.
Nowe wyzwania dla edukacji frankofońskiej
Rok 2025 przyniesie wiele zmian w systemie edukacji frankofońskiej, które mają na celu modernizację i poprawę jakości kształcenia. Reformy budzą jednak wątpliwości i obawy, zwłaszcza wśród nauczycieli, którzy będą musieli dostosować się do nowych warunków pracy. Przyszły rok pokaże, czy wprowadzone zmiany spełnią oczekiwania zarówno uczniów, jak i kadry pedagogicznej.
