W 2025 roku wiek emerytalny w Belgii wzrośnie z 65 do 66 lat, a w 2030 roku osiągnie 67 lat. Jednak, jak wynika z badania przeprowadzonego przez Securex, większość belgijskich pracowników czuje, że nie jest w stanie sprostać temu wyzwaniu. Aż 80% respondentów uważa, że nie będzie w stanie pracować do 66. roku życia, co rodzi pytania o skuteczność planowanych zmian w systemie emerytalnym.
Starsi pracownicy bardziej elastyczni, ale wciąż sceptyczni
Osoby powyżej 55. roku życia, które jako pierwsze zmierzą się z nowymi przepisami, wykazują nieco większy optymizm niż młodsze grupy wiekowe, ale nawet w tej grupie 70% deklaruje, że nie jest w stanie pracować tak długo. Mimo to, w porównaniu z badaniem z 2019 roku, sytuacja wśród starszych pracowników poprawiła się – wówczas aż 85% osób po 55. roku życia uważało, że nie podoła pracy do 66 lat.
Zdaniem Securex, ten wzrost optymizmu może być efektem zmian w charakterze pracy. Zmniejszenie obciążenia fizycznego, elastyczne godziny pracy oraz upowszechnienie telepracy to czynniki, które pozwalają starszym pracownikom łatwiej dostosować się do wydłużonego wieku aktywności zawodowej.
Praca a motywacja
O ile zdolność do pracy jest istotnym problemem, o tyle motywacja wydaje się jeszcze większym wyzwaniem. Według badania tylko jeden na dziesięciu pracowników deklaruje, że chce pracować do 66. roku życia, a jedynie 20% uważa, że jest w stanie to zrobić. Pracownicy powyżej 55. roku życia chcieliby przejść na emeryturę średnio w wieku 63,2 lat, co oznacza, że muszą pracować o prawie trzy lata dłużej, niż by sobie życzyli.
Bariera psychologiczna
„Choć różnica między 65 a 66 latami wydaje się niewielka, psychologicznie jest ona bardzo znacząca” – zauważa Heidi Verlinden, menedżerka projektów badawczych w Securex. „Zmiana wieku emerytalnego wymaga nie tylko zmian w prawie, ale przede wszystkim skutecznej komunikacji i przygotowania wszystkich grup wiekowych”. Verlinden podkreśla, że z uwagi na wydłużającą się średnią długość życia, wiek emerytalny w kolejnych dekadach prawdopodobnie będzie musiał wzrastać.
Rekomendacje dla pracodawców
Securex wskazuje, że sam wzrost wieku emerytalnego nie wystarczy, aby pracownicy mogli i chcieli dłużej pozostawać na rynku pracy. Kluczowe znaczenie ma rola pracodawców, którzy powinni:
- Tworzyć sprzyjające środowisko pracy: elastyczność, autonomia i zaangażowanie pracowników w realizację celów organizacji mają kluczowe znaczenie.
- Dostosowywać obowiązki: zmniejszenie obciążenia fizycznego i dostosowanie zakresu obowiązków do możliwości starszych pracowników.
- Inwestować w rozwój i szkolenia: umożliwienie pracownikom rozwijania umiejętności przez całą karierę zawodową zwiększa ich poczucie wartości i motywację.
- Doceniać i wspierać pracowników: regularny feedback oraz uznanie ich wkładu w sukces firmy są niezbędne dla utrzymania zaangażowania.
Przygotowanie na przyszłość
Badanie Securex, przeprowadzone na próbie 1 482 belgijskich pracowników w kwietniu 2024 roku, uwidacznia wyzwania, jakie stoją przed rynkiem pracy w obliczu zmiany wieku emerytalnego. Z jednej strony rosnąca długość życia i lepsze warunki pracy mogą ułatwić wydłużenie aktywności zawodowej, z drugiej jednak wyraźny brak motywacji i obawy pracowników wskazują, że sama zmiana prawa nie wystarczy.
Rząd i pracodawcy muszą wspólnie zadbać o to, by nowe przepisy nie były odbierane jako ciężar, ale jako szansa na dłuższe, bardziej satysfakcjonujące życie zawodowe.